Eylem Planları

​Ülkemiz tarafından 15.10.1994 tarihinde Paris'te imzalanan Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi; 11.02.1998 tarihli ve 4340 sayılı Kanunla onaylanmış ve 16 Mayıs 1998 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Sözleşme gereği Taraf ülkeler Ulusal Eylem Planlarını hazırlamakla yükümlüdür. Çölleşme ile daha etkin mücadele etmek kurumlararası koordinasyonu sağlamak, sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmek ve gerçekleşen faaliyetleri düzenli olarak izleyebilmek için “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Programı” hazırlanmış olup 09 Mart 2005 tarihli Resmi Gazete ’de yayınlan genelge (2005/2) ile yürürlüğe girmiştir.


Sözleşme kapsamında, 2007 yılında Madrid’de düzenlenen 8. Taraflar Konferansında, 2008-2018 yıllarını kapsayan “Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi 10 Yıllık Stratejik Plan” kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi(BMÇMS) Sekretaryası taraf ülkelerden Ulusal Eylem Planlarını 10 Yıllık Stratejik Plan’a uyumlaştırmalarını talep etmiştir.


Bunun devamında; eylem planını yenilemek üzere Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü ve FAO ortaklığında “Türkiye Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planının BMÇMS 10 Yıllık Strateji Belgesi ve Raporlama Sürecine Uyumlaştırılması Projesi” (Alignment of Turkey’s National Action Plan With UNCCD 10-Years Strategy and Reporting Process) başlatılmıştır. Proje Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından desteklenmiştir.


Proje kapsamında çalışmalar yürütülmüş olup ilgili tüm kurum, kuruluş, STK ve üniversitelerin katılımıyla Ulusal Eylem Planı hazırlanmış ve 2012 yılında hazırlıklarına başlanmış olan Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ile birlikte güncellenerek “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı” adı altında tek bir doküman haline getirilmiştir.


Bu doküman daha etkin uygulanması amacıyla Yüksek Planlama Kurulu’na sunulmuş ve 18.06.2015 tarihli ve 2015/20 sayılı kararı ile Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmıştır. Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi (2015-2023) 24 Temmuz 2015 Tarihli 29424 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.


Strateji belgesi ve eylem planı birleştirilerek “Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı” tek doküman olarak hazırlanmıştır.


·         7 adet uygulama hedefi,

·         23 adet çıktı

·         74 adet Eylem

·         165 adet gösterge


Ayrıca; eylem planı kapsamında kurum/kuruluşların yapmış oldukları faaliyetlerin etkin şekilde çevrimiçi toplanması ve raporlanabilmesi için web tabanlı izleme, değerlendirme ve raporlama sistemi hazırlamış ve hayata geçirilmiştir. (http://cmusep.cem.gov.tr)


Ülkemizde erozyona maruz alanlarda Bakanlığımızın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte 2013-2017 yıllarını kapsayan Erozyonla Mücadele Eylem Planı hazırlanmıştır.

Plan kapsamında 5 yıllık süre içerisinde 1.400.000 hektar alanda erozyonla mücadele gayesiyle ağaçlandırma, iyileştirme, erozyon kontrolü, mera ıslahı çalışmaları ile geçmişte yapılan ağaçlandırma ve erozyon kontrolü sahalarında 2.287.000 hektar bakım çalışmalarının yapılması planlanmıştır.

2008-2012 yılları arasında gerçekleştirilen Milli Ağaçlandırma Seferberliği kapsamında yapılan ağaçlandırma, erozyon kontrolü, rehabilitasyon ve mera ıslahı çalışmaları erozyonla oluşan toprak kayıplarını azaltmada önemli katkılar sağlamıştır. Seferberlik kapsamında 5 yılda 2 milyon 429 bin hektar alanda çalışma yapılmıştır.

Bakanlığımızca 2013 yılında uygulamalarına başlanmış olan “Erozyonla Mücadele Eylem Planı” uygulama süresi 2017 yılı sonunda tamamlanmıştır. Bakanlığımız Gelişim Planlarına da uygun olacak şekilde Bakanlık Makamından alınan 12.02.2018 tarih ve 1076 sayılı Olur  ile söz konusu  “Erozyonla Mücadele Eylem Planı” 2019 yılı sonuna kadar uzatılmıştır.

Bu kapsamda “Erozyonla Mücadele Eylem Planı”  hedefi 1.4000.000 hektardan, 1.966.348 hektara revize edilmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalar ile erozyonla oluşan toprak kayıplarının azaltılmasında çok büyük fayda sağlanmıştır.





Detaylı tablo için tıkayınız

​Madencilik faaliyetleri neticesinde bozulan sahalarda arazi ıslahı çalışması yapılarak tabii dengenin yeniden kurulması için; alanın yeniden insanların ve diğer canlıların güvenle yararlanabileceği hâle getirilmesini sağlayacak biçimde tabiata yeniden kazandırma çalışması yapılması gerekmektedir. 


Bozulan alanların ıslahındaki esas gaye, madenciliğe bağlı olarak bozulan ve etkilenen alanlara ekolojik, ekonomik ve estetik değerlerini mümkün olduğu ölçüde yeniden geri kazandırmak ve tabii kaynakların sürdürülebilirliğini sağlamak olmalıdır. Yeniden geri kazanma, arazinin estetik ve ekolojik değerlerinin sağlanması kadar, bu alanlardan ekonomik olarak da yararlanmayı hedefler


​Sel ve taşkınların en önemli sebebi; havzanın üst kısımlarındaki su toplama bölgesinde toprak-su-bitki arasındaki tabii dengenin bozulmasıdır. Sel ve taşkınları önlemede en tesirli ve kalıcı usul ise su toplama bölgesindeki bozulan tabii dengeyi yeniden tesis edecek tedbirlerin alınmasıdır. 

Sel ve taşkın zararlarının azaltılması çalışmalarında en tesirli ve ekonomik çözüm; sel yaşanmadan önce havza genelindeki insan faaliyetlerini düzenleyen ve çoğunlukla yapısal unsur ihtiva etmeyen nitelikteki tedbirleri almaktır. Halkın eğitiminden, sel kontrol tesislerinin yapımına, ağaçlandırma faaliyetlerine kadar birbirini tamamlayan tedbirlerin, bir plan dahilinde, projeden yararlananlar da dahil olmak üzere, bütün ilgili kurum ve kuruluşlarca, müşterek bir program çerçevesinde muhtemel can ve mal kayıplarının en aza indirilmesi hedeflenmektedir
Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırmaları Eylem Planı ile; havza koruma alanında bulunan ağaçsız alanlar ile, zaman zaman su altında kalan ve baraj koruma alanında bulunan arazilerin değerlendirilmesi, erozyonun ve rüsubat taşınımının önlenmesi, su miktarının ve kalitesinin artırılması, yeni rekreasyon ve turizm alanlarının oluşturulması, yaban hayatı için yeni barınma alanları meydana getirilmesi, yapılacak olan ağaçlandırmalarda gelir getirici türler kullanılarak yöre halkı ekonomisine katkıda bulunulması hedeflenmektedir. 

Bu eylem planı ile yapılacak ağaçlandırma çalışmalarında öncelikli olarak baraj ve göletlerin göl aynası çevresinde yeşil kuşaklar meydana getirilmesi ve 2017 yılına kadar mevcut barajlar ve göletlerin göl aynası çevresindeki havza koruma alanların ağaçlandırılması hedeflenmektedir.