Perdeli Yapay Sulak Alanlar (PYSA), tarımsal sulamadan dönen suların ve drenaj sularının kanallarına inşa edilen suyun akımının yavaşlatılarak sediman miktarının azaltılmasına ve suyun kalitesinin iyileştirilmesine imkân sağlayan yapılardır. Bu konuda Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından çalışmalar yapılmaktadır.
Bu kapsamda, “Sulamadan Dönen Suların İyileştirilmesi İçin Perdeli Yapay Sulak Alan Pilot Projesi " kapanış toplantısı Genel Müdürümüz Sayın Afire SEVER'in başkanlığında 13 Nisan 2023 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi. Online ve yüz yüze olmak üzere hibrit formatta yapılan toplantıya akademisyenler, yüklenici firma yetkilileri, proje danışmanları ile paydaş kurum ve kuruluşların temsilcileri katılım sağladı.
2020 yılı Aralık ayında başlatılan söz konusu projenin, 2021 yılında pilot ölçekli çalışmaları tamamlandı. 2022 yılında ise gerçek ölçekli kanal üstü ve kanal yanı sistemler kurularak, etkinlikleri ve işletmede karşılaşılan sorunlar ortaya çıkarıldı, tarımdan dönen suların bu sistemlerle iyileştirilerek yeniden kullanım kriterleri belirlendi.
2022 yılı Ekim ayında Harran Ovasında sulama döneminin sona ermesiyle izleme çalışmaları biten projenin Nihai Raporu 2023 yılı Ocak ayı itibariyle yazıldı.
Söz konusu projede modelleme çalışmaları sonucu ilk tasarımı yapılan perdeli yapılar, proje çalışmaları süresince uygulamadan elde edilen veriler ile geliştirildi. Perdeli yapıların farklı sulama bölgelerinde uygulanabilmesi için uygulama tip projeleri hazırlandı. İki gerçek ölçekli PYSA (kanal üstü ve kanal yanı) uygulaması Harran Ovası'nda iki sulama döneminde (2021 ve2022)işletildi.
Proje kapsamında iki sulama dönemi boyunca sediman tutulma miktarları sayısal görüntü işleme ve su numunesi analizleri yapılarak karşılaştırmalı çalışıldı. PYSA'ların kirlilik giderimine etkisi incelendi. Tip proje uygulama modelleri tasarlandı ve PYSA sistemlerinin ilk yatırım ve yıllık işletme maliyet analizleri yapıldı.
Proje ile Türkiye'de tarımsal sulamada kullanılan su miktarları, sulama sonrası ortaya çıkan dönen su miktarı, dönen suların kirletici karakteristikleri, yeniden kullanım öncesi yapılması gereken önlemler, PYSA sistemleri ile sediman ve kirletici maddelerin tutulumunun araştırılması ve sulamadan dönen suların yönetimi konularında faydalı bilgiler üretildi.