T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

GENEL MÜDÜRÜMÜZ “ARTAN İKLİM DEĞİŞİMİNE KARŞI POLİNATÖR ÇEŞİTLİLİĞİNİN KORUNMASI (ICARDA) PROJESİ KAPANIŞ ÇALIŞTAYI”NA KATILDI

Yayın Tarihi : 27.04.2023

Tozlaşma, çiçekli bitkilerin üremesi ve devamlılığı için gerekli olan temel bir ekosistem servisidir. Meyve ve tohum oluşumu, çiçekli bitkilerin tozlaşmasına (polinasyonuna) bağlıdır. Bu süreç başarıyla tamamlandığında artık bitki tohum üretebilir hale gelir. Tozlaşmanın en önemli aktörleri böceklerdir. Çiçekli bitkilerin yaklaşık %87'i neslini devam ettirebilmek için bu aktörlere ihtiyaç duyar. Tozlaştırıcılar yani polinatörler başta arılar olmak üzere kelebekler, sinekler ve kınkanatlılar gibi geniş bir yelpazede yer alırlar.

Geniş çapta üretilip tüketilen 115 gıda ürününden 87'si (meyve, sebze, fındık, baharat, yağlı tohumlar, kahve, çay, kakao vs.) tozlaştırıcılara bağımlıdır ve besin değerleri bu gıdaların diğerlerine oranla daha yüksektir. Bu fayda onları, pek çok tarımsal üründen alınan verimin arttırılması konusunda önemli bir etken olarak karşımıza çıkarmaktadır. Polinatörlerin sağladığı verim artışının ekonomik karşılığı dünya genelinde yıllık olarak 65-70 milyar dolardır. Polinatörlere bağlı gıda ürünlerinin yaklaşık %30'u tozlaştırıcı eksikliğinde %40-90 arasında ürün kaybına uğrayabilmektedir. Gezegenimizin sınırları dâhilinde dengeli bir beslenme için tozlaştırıcılara bağımlı ürünlerin tüketilmesi esastır. Bu nedenle de tozlaştırıcıların korunduğu ve nesillerini sürdürebildiği bir tarımsal üretim sağlıklı nesiller için bir taahhüttür.

Uygulamada bal arısı tarımsal üretimde kullanılan temel tozlaştırıcıdır. Ancak olumsuz hava koşullarında bal arılarının aktivitesi sınırlanmaktadır. Oysa bu koşullarda bile polinasyon aktivitesini sürdüren, “yardımcı/destek kuvvet" olarak değerlendirilebilecek başka arı türleri de vardır.  Türkiye polinatör arı çeşitliliğinin oldukça yüksek olduğu ve bugün bu türlerden sadece bal arısı ve bombus arısının üretimde kullanıldığı kullanıldığı düşünüldüğünde, mevcut potansiyelin diğer arı türleri için de bir an önce belirlenmesi ve üretime katkılarının sağlanması popülasyonlarını destekleyecek koruma faaliyetlerinin başlaması gerekmektedir. Bitkisel üretime arıların yapmış olduğu katkının verime yansımasını ekonomik analizi bu süreci daha görünür hale getirecektir. Çiftçilerin yabani polinatörlere karşı farkındalıklarını arttırarak koruma stratejilerine destek vermelerini sağlamak önemli bir noktadır.  

Yukarıda ifade edilen tüm bu gerekçeler ile yola çıkan Artan İklim Değişimine Karşı Polinatör Çeşitliliğinin Korunması projesi, Almanya Federal Çevre, Doğa Koruma ve Nükleer Güvenlik Bakanlığı tarafından desteklenmiş ve ICARDA koordinatörlüğünde yürütülmüştür. Projenin 6 ortağından biri Türkiye'dir ve Ulusal Koordinasyonu Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nce sağlamıştır.Proje, Genel Müdürümüz Dr.Metin TÜRKER'in katılımıyla gerçekleşen kapanış çalıştayı ile de sona ermiştir.