Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye -Avrupa Birliği (AB) tarafından ortaklaşa finanse edilen ve Bakanlık bünyesindeki Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) tarafından 13 yıldır uygulanan IPARD Programı kapsamında, tarımsal işletmelerin enerji maliyetlerini düşürmek için çevre dostu ve ekonomik nitelikteki yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumunun teşvik edildiğini belirterek bu tür projelere yüzde 75'e kadar hibe desteği sağlandığını bildirdi.
Tarımsal üretimdeki enerji maliyetlerinin en aza indirilmesi, üreticilerin kendi elektrik ihtiyaçlarını karşılayabilmesinin enerji tasarrufu ve verimliliği açısından önemli olduğunu, Bakanlık bünyesindeki TKDK'nın, tarımsal üretimdeki enerji tasarrufuna öncülük eden kurumların başında geldiğini dile getiren Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye-AB tarafından ortaklaşa finanse edilen ve Bakanlığımız bünyesindeki TKDK tarafından uygulanan IPARD Programı kapsamında, yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumuna yüzde 75'e kadar hibe desteği sağlanıyor. Bu bağlamda, IPARD Programı kapsamında sağlanan desteklerle bir yandan tarımsal üretim artırılırken diğer taraftan tarımsal işletmelerin enerji maliyetlerini düşürmek için çevre dostu ve ekonomik nitelikteki yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumu teşvik ediliyor. Girişimciler, projelerini hazırlayarak ihtiyaçları olan enerjiyi kendileri üretebiliyor."
Bakan Yumaklı, IPARD Programı'nın Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme Tedbirinden sağlanan bu desteklere gerçek ve tüzel kişilerin başvurabildiğini vurgulayarak “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında kurulacak yenilenebilir enerji tesisleri için yüzde 60 oranında hibe veriliyor. Genç çiftçiler ya da organik sertifikalı çiftçiler tarafından yapılan yatırımlarda hibe tutarı yüzde 70'e kadar yükseliyor. Atık su ve atık yönetimi, yenilenebilir enerji ve döngüsel ekonomi tipi yatırımlara ek yüzde daha 10 kamu katkısı daha veriliyor. Projeye sağlanan azami hibe oranı ise toplamda yüzde 75'i geçemiyor. Girişimci/üretici, halihazırdaki hayvancılık ve gıda işleme sektöründeki yatırımına ek olarak yenilenebilir enerji tesisini de projesine dahil etmek istiyorsa bu projeler için ise ilave 10 puan veriliyor." ifadelerini kullandı.
IPARD Programı kapsamındaki yenilenebilir enerji sektöründe uygun maksimum harcama tutarı 500 bin avro iken bu rakamın yüzde 75'ine kadar hibe desteği sağlanabildiğine dikkati çeken Yumaklı, şu bilgileri aktardı:
“Projeye ödenecek hibe tutarı, talep edilen toplam uygun harcamaların TKDK prosedürleri kapsamında değerlendirilmesi ve nihai halini almasıyla belirleniyor. Makine-ekipman alımı, yapım işleri, hizmet alımı (genel harcamalar) ve görünürlük harcamaları destek tutarının belirlenmesine esas olan uygun harcamalar olarak öne çıkarken; yenilenebilir enerji tesislerinin inşası, modernizasyonu, genişletilmesi, sabit makine ve ekipman alımı ile tesislerin işletilmesi için bilgi teknolojileri alanındaki donanım ve yazılımlar ise uygun harcama başlıklarına giriyor. Fotovoltaik güneş enerji santralleri, biyokütle santralleri, rüzgar enerji santralleri, jeotermal enerji santralleri, yoğunlaştırılmış güneş enerji santralleri ve mikrokojenerasyon sistemleri gibi elektrik ve/veya ısı üretimi amacıyla kurulabilecek her türlü yenilenebilir enerji yatırımı (hidroelektrik hariç) destek kapsamında değerlendiriliyor. Yine şebeke elektriğinin bulunmadığı yerlerde sulama için ihtiyaç duyulan enerjinin karşılanabilmesi adına modern tarımsal solar sulama sistemlerine de destek verilebiliyor. Bunlara ilaveten, enerji verimliliği kapsamında tüm sektörlerdeki enerji takip ve analiz sistemi, hava kalite kontrol sistemi ve modular max. kontrol sistemi de destek kapsamına giriyor."
2025 YILINDA DA BAŞVURU ÇAĞRI İLANINA ÇIKILMASI PLANLANIYOR
Bakan Yumaklı, IPARD Programı kapsamındaki yenilenebilir enerji desteklerinin ilk defa 2017 yılında verilmeye başlandığını anımsatarak “Bugüne kadar bin 294 projeye toplam 2,9 milyar TL hibe desteği sağlandı ve bu hibeler sayesinde 5,8 milyar TL yatırım gerçekleşti." ifadelerini kullandı.
IPARD Programının 81 ile yaygınlaştırılmasıyla tüm illerdeki yenilenebilir enerji yatırımlarının daha da artmasının beklendiğini bildiren Yumaklı, şunları kaydetti:
“TKDK tarafından bugüne kadar toplam 438 bin 419 kW (kilowatt) kurulu gücünde yenilenebilir enerji tesisi desteklendi. Bu tesisler sayesinde bugüne kadar yaklaşık olarak toplamda 1 milyar 800 milyon kWh (kilowatt saat) başka bir deyişle yaklaşık 1,8 milyon MWh (megawatt saat) enerji üretimi gerçekleşti. Çiftçilerimiz ve girişimcilerimiz bir yandan ülke tarımına güç katmaya diğer yandan da TKDK'dan aldıkları hibeler sayesinde tarımsal işletmelerinde ihtiyaç duydukları kendi enerjilerini üretmeye devam ediyor. Yenilenebilir enerji alanındaki hibe desteklerini içeren IPARD Programı Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme Tedbirinden 2025 yılında da başvuru çağrı ilanına çıkılması planlanıyor. Bakanlık olarak üreticilerimizi desteklerken çevreyi ve doğal kaynaklarımızı korumayı önceleyen bir anlayışla yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumunu ve kullanımını teşvik etmeyi sürdüreceğiz."