Birleşmiş Milletler tarafından iklim değişikliğinin tarımsal üretime etkisi, günümüzde yaşanan ve önümüzdeki yıllarda ortaya çıkacağı öngörülen besin yetersizliğine dikkat çekilmesi amacıyla 16 Ekim Dünya Gıda Günü olarak kutlanmaktadır. 2023 yılı mottosu “Su gıdadır, su hayattır" şeklinde belirlenen bu gün için düzenlenen etkinlikler kapsamında kurum ve kuruluşlar Dünya Gıda Günü temalı panel, Gediz Havza Yönetim Heyeti Toplantısı ve Gediz Havzasında Sürdürülebilir ve Entegre Su Kaynakları Yönetimi GEF Projesi Başlangıç Çalıştayı için 18 Ekim 2023 tarihinde Manisa'da bir araya geldi.
Sonlu bir kaynak olan suyun kullanımına yönelik arz-talep dengesinin oluşturulması için koruma-kullanma ilkeleri doğrultusunda su kaynaklarının etkin ve sürdürülebilir biçimde yönetilmesi, bu doğrultuda havza bazlı bütüncül yönetim anlayışının uygulamaya geçirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bütüncül havza yönetimi, farklı sektörlerin ve kullanıcıların bir arada düşünülmesine, tehdit ve olanakların uzun vadeli değerlendirilmesine, havza içindeki bir alana yapılan müdahalenin olumlu ve olumsuz etkilerin izlenmesine olanak sağlamaktadır.
Ülkemizdeki her bir vatandaşımıza ve sektörlere enerji, su ve gıda arzı sağlayan Tarım ve Orman Bakanlığımız, Sayın Bakanımız İbrahim YUMAKLI'nın liderliğinde bütüncül su kaynakları yönetimi ilkesi doğrultusunda çalışmalar yürütmektedir. Bu doğrultuda, 25 nehir havzamız için nehir havza yönetim, taşkın yönetim, sektörel su tahsisi ve kuraklık yönetim planları hazırlanmakta ve bahse konu planlarda yer alan tedbirlerin sorumlu kurum kuruluşlarca yerine getirilmesi süreci takip edilmektedir.
Önemli havzalarımızdan biri olan Gediz Havzası için daha önce hazırlanan Nehir Havza Yönetim Planı, Taşkın Yönetimi, Kuraklık Yönetimi Plan ve Sektörel Su Tahsis Planları bu bütüncül yönetim anlayışı çerçevesinde entegre edilmiş ve tek bir eylem planı olarak uygulamaya geçirilmesi ve havza ölçekli su yönetiminin sahada tatbik edilmesi maksadıyla 2023/10 sayılı Gediz Eylem Planı hakkında Cumhurbaşkanlığı Genelgesi 4 Mayıs 2023 tarihinde yayımlanmıştır.
Söz konusu planda belirlenen tedbirlerin pilot alanlarda uygulamalarının gerçekleştirilmesi maksadıyla GEF-7 Döneminde, BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile ortak çalışılacak "Gediz Havzasında Sürdürülebilir ve Entegre Su Kaynakları Yönetimi" Projesi hazırlanmıştır.
SUYUN YÖNETİMİNDE İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLARIN SÜRECE AKTİF KATILIMI SAĞLANIYOR
Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu, Havza Yönetimi Merkez Kurulu, Havza Yönetim Heyetleri ve İl Su Yönetimi Koordinasyon Kurulları vasıtasıyla ilgili kurum ve kuruluşların sürece aktif katılımı sağlanıyor.
Bu doğrultuda, 18 Ekim 2023 Perşembe günü Manisa'da Gediz Havzası Koordinatörü ve Manisa Vali Yardımcısı Nihat Kaynar başkanlığında 45 davetli kurum ile "Gediz Havza Yönetim Heyeti (HYH) Toplantısı, Dünya Gıda Günü Paneli" ve "Gediz Havzasında Sürdürülebilir ve Entegre Su Kaynakları Yönetimi" Projesi Başlangıç Çalıştayı “DÜNYA GIDA GÜNÜNDE SU, GIDA VE GEDİZ HAVZASI" başlıklı ortak bir etkinlik programı olarak gerçekleştirildi.
FAO Türkiye Temcilci Yardımcısı Ayşegül SELIŞIK açılış konuşmalarında tarım sektörünün dünyada ve ülkemizde su tüketiminin %70'inden fazlasını gerçekleştirdiğini, paydaşlarla birlikte Dünya Gıda Günü haftası içinde tarımın hem insan sağlığı hem de istihdam açısından önemli olduğu kadar sera gazı üretimi açısından da baskı oluşturduğu yönünde görüşme yaptıklarını ifade etti. Kullanılan suyun geri dönüşümünün de artık göz önünde bulundurulması gerektiğini; sulama yöntemlerinin değişimi, farklı otlatma teknikleri ve eğitim faaliyetleri ile suyun koruyabileceğimizi belirterek, daha azla daha çok üretmenin önemini vurguladı.
Bahse konu toplantının açılışında söz alan Su Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Sayın Doç. Dr. Yakup KARAASLAN, ülkelerin gelişmesine paralel olarak kullanılabilir ve temiz su kaynaklarına olan ihtiyacın her geçen gün arttığını, diğer taraftan hızlı nüfus artışı, insanların istek ve ihtiyaçlarının artması, sanayileşmenin etkisi ile dünyada ve ülkemizde temiz su kaynaklarının hızla azaldığını, bu sebeple suyun miktar ve kalite bakımından korunması ve suyun verimli kullanılabilmesi için yeni teknolojilerin kullanılması gerektiğini vurguladı.
Bunlara ek olarak, 33 ana eylem ve 60 alt eylemden oluşan Gediz Eylem Planının Cumhurbaşkanlığı Genelgesi olarak yürürlüğe girdiğinden bahisle, bölgede atık su arıtımından ağaçlandırmaya, sulamadan içme suyu teminine, erozyon kontrolünden taşkın koruma tesislerine kadar birçok alanda faaliyet yürütülerek 2023-2036 yılları arasında gerçekleştirilmesi planlanan söz konusu planda yer alan tedbirlerin yatırım ihtiyacının 25 milyar TL olarak belirlendiğini ifade etti.
Manisa Vali Yardımcısı Nihat KAYNAR ise açılış konuşmalarında gıdanın hayatımızdaki önemini vurgulamak açısından Dünya Gıda Gününün önemli bir fırsat olduğunu belirtti. Dünya çapında gıdaya erişim yaşayan milyonlarca insan bulunduğunu ve bu hususun önemli sebeplerinden biri olan gıda israfının aynı zamanda doğal kaynakların da israfına neden olduğunu ifade etti. Suyu ve tarımı sürdürülebilir kıldığımız ölçüde geleceğimizin şekilleneceğini, bu açıdan hazırlanmış olan Gediz Eylem Planı ve pilot alanlarda uygulama gerçekleştirilecek Gediz Havzasında Sürdürülebilir ve Entegre Su Kaynakları Yönetimi GEF Projesinin önemli bir adım olduğunu belirtti.
Etkinlik kapsamında sırasıyla; FAO Toprak ve Su Uzmanı Sara Marjani ZADEH tarafından “Su ve Toprak konusunda FAO Yaklaşımı", Ege Üniversitesinden Prof. Dr. Yusuf KURUCU tarafından “Gıda Arzı Güvenliği ve Tarımsal Sulama", DSİ 5. Bölge Müdürlüğü'nden Sayın Ebru BAYAR tarafından “Gediz Havzasındaki İllerin 2023 Yılı İl SYKK Toplantılarının Değerlendirilmesi" ve “Gediz Havza Yönetim Heyeti Alt Komisyonları 2023 Kararlarının Değerlendirilmesi", Su Yönetimi Genel Müdürlüğü'nden Sayın Güney CAN tarafından “Havza Ölçekli Planların Takibi", Sayın Hümeyra BAHÇECİ tarafından “Su Verimliliği Seferberliği" sunumları gerçekleştirildi.
Öğleden sonra oturumunda ise Türkiye'de Gediz Nehri Havzasında Sürdürülebilir ve Entegre Su Kaynakları Yönetimi Projesi Açılış Çalıştayı gerçekleştirilerek proje bilgileri paydaş kurumlara aktarıldı ve yapılacak çalışmalar değerlendirildi.