29 Aralık 2014 tarihinde başlayan ve Avrupa Birliği malî desteği ile yürütülen "Havza Koruma Eylem Planlarının Nehir Havza Yönetim Planlarına Dönüştürülmesi Projesi" ile Meriç-Ergene, Konya, Büyük Menderes ve Susurluk Havzalarına yönelik Nehir Havza Yönetim Planları hazırlandı.

Bakanlığımız tarafından 25 havzamız için hazırlanan Havza Koruma Eylem Planları 2013 yılında başarılı bir şekilde tamamlanmış olup eylemlerin takibi titizlikle sürdürülmektedir. Öte yandan söz konusu eylem planlarının, Avrupa Birliği (AB) katılım müzakereleri kapsamında 27 no'lu çevre faslının kapanma kriterlerinden birisi olan Nehir Havza Yönetim Planlarına dönüştürülmesi çalışmaları tüm hızıyla devam etmektedir.

Bu kapsamda "Havza Koruma Eylem Planlarının Nehir Havzası Yönetim Planlarına Dönüştürülmesi AB Teknik Yardım Projesi" ile Meriç-Ergene, Konya, Büyük Menderes ve Susurluk Havza Koruma Eylem Planları, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi ve kardeş direktiflerine uygun şekilde Nehir Havza Yönetim Planlarına (NHYP) dönüştürülmüştür. Proje kapsamında hazırlanan NHYP'ler, su kaynaklarının uzun vadede korunması temelinde, kıta içi suların (yerüstü sularının ve yeraltı sularının), geçiş sularının ve kıyı sularının korunması, sürdürülebilir su kullanımının sağlanması ve nihayetinde "iyi su durumu"na erişilmesi için bir çerçeve oluşturmaktadır.

Proje süresince, paydaş kurum ve kuruluşlardan uzmanların katılımıyla 4 havzada toplam 12 adet paydaş katılım toplantısı düzenlenmiş, ilaveten veri temini maksadıyla da birçok kez havzalarımızda bulunan kurum ve kuruluşlarımız bizzat ziyaret edilmiştir. Paydaş toplantıları ve ziyaretler dâhilinde 374 farklı kurum/kuruluştan yaklaşık 1.500 kişi ile istişare etme imkânı yakalanmıştır.

Proje kapsamında ayrıca 24 adet teknik eğitim ve çalıştay, 7 adet ulusal paydaş ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmiş olup bu faaliyetler çerçevesinde ise yaklaşık 600 temsilciye ulaşılmış ve kurum/kuruluşlarımızın bilgi birikimi artırılmıştır. Bu doğrultuda, proje kapsamında paydaş katılım süreci gerçekleştirilmiştir.

Söz konusu proje sayesinde ulusal kapasitemiz artmış ve geri kalan havzalarımıza yönelik yönetim planlarının hazırlanmasında önemli bir birikim elde edilmiştir.

Proje uygulama döneminde, anılan dört havza için aşağıdaki etkinlikler gerçekleştirilmiştir:

• Her pilot havzada, havzanın özelliklerinin analizi, nehir havzası bölgesinin belirlenmesi, yeraltı ve yerüstü suyu kütlelerinin belirlenmesi, su kütleleri üzerinde insan faaliyetlerinin etkisinin değerlendirilmesi ve su kullanımının ekonomik analizi de dâhil olmak üzere havzanın karakterizasyonu
• Önemli su yönetimi konularının belirlenmesi
• Özel koruma gerektirdiği belirlenen korunan alanların kaydının yapılması
• Kentsel Atık Su Arıtma Direktifi uyarınca atık su toplama alanlarının (aglomerasyonların) belirlenmesi
• Su kütlelerinin durumunun değerlendirilebilmesi için izleme faaliyetlerinin hazırlanması ve yürütülmesi
• Çevresel Hedeflerin belirlenmesi ve analizi
• Tedbirler Programının belirlenmesi
  
  Dört havzada gerçekleştirilen izleme çalışmaları neticesinde 502 yerüstü ve 90 yeraltı suyu kütlesinin miktar ve kalite durumları tespit edilmiştir.
  
  Bu doğrultuda yerüstü su kütlelerinde; Büyük Menderes Havzasında 134 su kütlesinden 23'ü (%16,9), Meriç Havzasında 120 su kütlesinden 4'ü (%3,3), Konya Havzasında 92 su kütlesinden 12'si (%13), Susurluk Havzasında 156 su kütlesinden 16'sı (%10,2) iyi su durumundadır.
  
  Yeraltı su kütlelerinde ise Büyük Menderes Havzasında 38 su kütlesinden 17'si (%44,7), Meriç Havzasında 12 su kütlesinden hiçbiri (%0), Konya Havzasında 18 su kütlesinden 3'ü (%16,7), Susurluk Havzasında 22 su kütlesinden 7'si (%31,8) iyi su durumundadır.
  
  Bu minvalde dört havzadaki tüm su kütlelerinin iyi duruma erişmesi ve iyi durumda olanların da durumlarının korunması maksadıyla proje kapsamında belirlenen tedbirlerin maliyetleri ve planma döngüsü aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
  
  Tablo 1. Alınacak Tedbirlerin Maliyetleri ve Planlama Döngüsü Yılları

Dört havzada tedbirler programı toplam 9,28 milyar TL'lik bir yatırım gerektirmektedir. Havzalarda yaşayan nüfus dikkate alındığında, Susurluk Havzasında tedbirler programı kişi başına ortalama 711 TL'lik bir yatırımı temsil etmektedir. Bu durum Büyük Menderes Havzasında kişi başı ortalama 1.001 TL, Meriç-Ergene Havzasında 1.157 TL, Konya Havzasında ise 1.218 TL'dir.

Proje kapsamında belirlenen tedbirler alındığında Büyük Menderes, Susurluk ve Meriç-Ergene Havzasında 2030 yılında tüm su kütlelerinde iyi su durumuna erişilmesi planlanmaktadır. Konya Havzasında ise 2036 yılında iyi su durumuna erişilmesi planlanmaktadır.

Söz konusu Yönetim Planları Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu tarafından onaylanmasının akabinde resmi olarak yürürlüğe girecektir.

Proje kapsamında hazırlanan belgeler proje websayfasından ilgili kurumlar ile paylaşılmaktadır (http://ribamap.ormansu.gov.tr/consultations). 

http://suyonetimi.ormansu.gov.tr/AnaSayfa/resimliHaber/19-01-03/4_Havzada_Nehir_Havza_Y%C3%B6netim_Planlar%C4%B1_Haz%C4%B1rland%C4%B1.aspx?sflang=tr