Sarıveliler, Karaman'a 173 km uzaklıkta, şehir merkezine epey uzak bir ilçe. Kışı çok ağır geçiyor, kar mayıs ayına kadar topraktan kalkmıyor…
Sarıveliler'deki başarı hikâyesi için 2016 yılı öncesine gitmek gerekiyor. Temelleri Tarım ve Orman Bakanlığı ekiplerince atılmış ve ilk seracılık projeleri başlatılmış. Seracılık yavaş yavaş ilçede ön plana çıkmaya başlamış ancak asıl yaygınlaşması Göksu Taşeli Havzası Kalkınma Projesi (GTHKP) sayesinde oluyor. Bugün Sarıveliler'de Projeden faydalanarak örtü altı üretim yapan çok sayıda kayıtlı üretici var. Domates ve salatalık yetiştiriyorlar, oldukça rekabetçi bir ortam ve hepsinin kazancı yerinde.
GTHKP, ÇOK BOYUTLU BİR KALKINMA PROGRAMI
İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü'nün çabalarıyla Sarıveliler'de pazarlama konusunda örgütlü bir yapı oluşturma ve değer zinciri yaratma çalışmaları hızla devam ediyor. İlk olarak, 2018 yılında Projeden %100 hibe desteğiyle çilek demonstrasyonları kurulmaya başlıyor. 2019'da üreticiler üretime başlıyor ve 1900 rakımda mükemmel bir aroma yakalanıyor çilekte. 2020 yılında, Karaman'daki çilek başvurularının yarıya yakını Sarıveliler'den yapılıyor. İlçede seracılıktan sonra çilek konusunda da başarı sağlanmaya başlıyor. Projenin çilek demonstrasyon destekleriyle başlayan hikâye, hibelerle devam ediyor.
Alanya'ya yakın olan bölge iklim olarak yayla özelliğini taşıyor. Alanya'da ve sahilde üretilen çileğin üretim sezonu geçince Sarıveliler'in yaylalarında üretilen çileğin dönemi başlıyor, bu anlamda da pazarın boşluğu doldurulmuş oluyor. Üreticiler için satışı zor olmuyor çileğin, geliri de gayet iyi… Hastalık ve zararlı sorunu neredeyse yok gibi, pazara dayanma oranı tüccarların da ilgisini çekiyor. Çilekten alınan verim bölgedeki çiftçilerin dikkatinden kaçmıyor, serayla birlikte çilek yetiştiriciliği de ilçede rağbet görmeye başlıyor.
"BİZİM BURALARDA BİR AYAĞIN HEP KÖYLERDEDİR"
Şehirde çalışmak istemeyen gençler Ata toprağına dönüyor…"Doğup büyüdüğümüz yer Sarıveliler" diyen Büşra ve Mustafa DEMİREL kardeşler üniversiteyi bitirdikten sonra ilçeye dönüyorlar ve aile işi olan tarımla uğraşmaya karar veriyorlar. "Para kazanmak, artık ailemizden harçlık almak istemiyorduk, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü'ndeki çiftçi destek ekipleriyle görüştük ve projeden 3 dönüm için hibe alarak çilek işine girdik" diyor Mustafa.
Aile büyükleri, 'yapamazsınız, sonunda vazgeçip gidersiniz, para da boşa gider' demesine rağmen vazgeçmiyorlar. Büşra ve Mustafa, çilek işinde başarılı olmakta kararlı, zira onları izleyen gençler de işe başlamak için hazırda bekliyorlar.
Tarımın içinde oldukları için birçok konuya aşinalar… Meraklılar, soruyorlar, okuyorlar, videolar izliyorlar.
"Herkes köyüne döner sonunda, emekli olanlar toprağa sarılır, yapacağımız şey çok net aslında. Doğduğun yerle doyduğun yer, kendi toprağın" diyor Büşra.
Gençler arasında mükemmel bir dayanışma ruhu var Sarıveliler'de, göletten tarlaya 2,5 km uzaklıktan sulama borusunu birlikte döşemişler. İş yapma konusunda istekli, yapanı destekleyen, birlikte iş yapabilen bir gençlik umut veriyor Sarıveliler'de.
İŞLERİNİ BÜYÜTMEYE DEVAM EDECEKLER
Köylerinde farklı bir şeyler yapmak için uğraşıyorlar, sadece kendileri için değil, çevrelerindeki herkes için Bir dernek kurmuşlar, birlik kurma yolunda ilerliyorlar, ziraat odasıyla birlikte üzerinde çalışıyorlar.
Sarıveliler'in genç üreticileri kararları birlikte alıyorlar, bilenlere danışmayı da ihmal etmiyorlar. "Toprak artık geleneksel yöntemleri kaldırmıyor, gençlerle birlikte yenilikçi yöntemler kullanılmaya başlandı" diyen Büşra tarlalarda gezmeyi seviyor. Covid 19 nedeniyle ilçede olan arkadaşlarını da harekete geçirerek yeni fırsatların peşine düşüyorlar. Gelişmelerden haberdar olabilmek için Projeden destek alan üreticilerle bir WhatsApp grubu kurmuşlar. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) üzerinden tüccarlar ile bağlantı kuruyorlar.
GTHKP, GENÇLERİN HAYATINA DOKUNUYOR...
GTHKP'nin yarattığı etki devam ediyor ilçede. Gençlerin hayatına dokunuyor proje, hayatları etkiliyor. Örnek ve önder olan Büşra ve Mustafa Demirel'le birlikte projeye katılan gençlerin sayısı giderek artıyor.
Onlardan biri Şaban BAYINDIR. 29 yaşında, uzun yıllar İstanbul'da çalıştıktan sonra memleketine dönmeye karar vermiş ve Genç Çiftçi kapsamında projeden destek almış. Her şeye sıfırdan başlamış, İlçe Tarım Müdürlüğü'nden sürekli bilgi alıyor, Projeden destek alan arkadaşlarına danışıyor. "Kendi işinin patronu olmak çok güzel, bağıran çağıran yok burada" diyor.
Topraksız tarım yöntemiyle çilek yetiştirmek istiyor Şaban, maliyeti yüksek olsa da sabırlı, hasattan sonra kazancına bakacak ve hedefine doğru ilerleyecek.
Sarıveliler'de tarımsal faaliyet yapmak isteyen gençlerin sayısı giderek artıyor. GTHKP'nin yeni hibe çağrılarını merakla bekliyorlar, sürekli ilçe tarım müdürlüğüne giderek yeni çağrıları soruyorlar.
İlçedeki gençler, tarım aletleri almak, tarımla ilgili kurslara gitmek istiyorlar. Sosyal medyayı aktif olarak kullanıyor, gündemi takip ediyorlar, özellikle tarımla ilgili konular ilgilerini çekiyor.
Tarımın geleceği, gençlerle gençleşmesi ve onların enerjileriyle beslenip büyümesi adına bizleri umutlandırıyor.
