TÜRKİYE''DE NİTRAT DİREKTİFİ UYGULAMALARI
AMACI
Nitrat Direktifinin amacı, yer altı, yer üstü sularında, kirliliğe neden olan tarımsal kaynaklı azot ve azot bileşiklerinin belirlenmesi, kontrolü ve kirliliğinin önlenmesidir.
TARİHÇE
Tarımsal üretim alanlarının sınırlılığı, buna karşın dünya nüfusunun artışına bağlı olarak artan gıda ihtiyacının karşılanması sorunu, üretimde gübre ve ilaç girdilerinin aşırı kullanımı sonucunu doğurmuştur. Birim alandan daha fazla verimin elde edilmesine yönelik uygulamalar, toprak ve su kaynaklarının tahribini hızlandırmıştır. Bu da doğal dengenin bozulmasına yol açmıştır.
Çevrenin bozulmasının önüne geçmek için Avrupa Birliği’nce çıkarılan su direktifleri ve ilgili hükümlerinin uygulanmasının; süreç içerisinde kayda değer bir kalite artışı sağlamadığı gözlendiğinden; AB Komisyonu tarafından, tarımda kimyasal gübre ile hayvansal gübrenin aşırı kullanımı konusunda direktif çıkarılması teklif edilmiştir. Diğer yandan; ortak tarım politikalarının oluşturulması ile bu konuda yapılan reform çalışmalarının, çevreye olan etkilerinin mutlaka göz önüne alınması gerektiği vurgulanmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde 12 Aralık 1991 yılında suların, tarımsal kaynaklı nitrat kirliliğinden korunmasını amaçlayan “ Tarımsal Kaynaklardan Gelen Nitratın Sularda Yarattığı Kirlilikten Korunması Direktifi” (91/676/EEC) kısaca Nitrat Direktifi yayımlanmıştır.
Nitrat Direktifi, su direktifleri arasında yer almakta olup, yayılı kirliliğin temel kaynaklarından olan tarım kaynaklı kirliliğin kontrolünü sağlamaya yönelik bir direktiftir. Ancak, kirliliği oluşturan onlarca faktör söz konusu olduğundan, kirliliği kontrol etmek oldukça zor olup, uzun yıllar çalışmayı gerektirmektedir. Bunun en güzel kanıtı da, halen Avrupa’nın birçok ülkesinde direktifn tam anlamıyla uygulanamamasıdır. Avrupa Birliği müktesebatına uyum sürecinde Türkiye’de kısa süre içerisinde Çevre ve Tarımsal Çevre konularını kapsayan direktiflerin uyum çalışmaları ile yeni direktiflerin çıkarılması yönünde kayda değer çalışmalar ve ilerlemeler kaydedilmiştir. Nitrat Direktifinin kabulü ve uygulanması, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne giriş sürecindeki aşamalardan birisi olup; Katılım Ortaklığı Belgesinde belirtildiği üzere, yaptığı uyum çalışmaları çerçevesinde, Nitrat Direktifi, Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği adıyla hazırlanarak, 18 Şubat 2004 tarihinden itibaren Resmi Gazete’de yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir.
YAPILAN ÇALIŞMALAR
TÜRKİYE’DE NİTRAT DİREKTİFİNİN UYGULANMASI PROJESİ (IPA)
Bakanlığımız Avrupa Birliği uyum çalışmaları kapsamında çevre başlığı altında yer alan, su kalitesinin iyileştirilmesi mevzuat uyum takviminde kısa dönem öncelikli olan; 91/676/EEC sayılı Nitrat Direktifine karşılık gelen “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği” 18 Şubat 2004 tarihinde yayımlanmıştır.
Nitrat Direktifi’nin uygulanması beş önemli aşamadan oluşur.
Bunlar:
Su kalitesi izleme ağı ve raporlama sisteminin kurulması,
Nitrata Hassas Bölgelerin belirlenmesi ve ilan edilmesi,
İyi Tarım Uygulamaları Kodunun hazırlanması ve uygulanması,
Nitrata Hassas Bölgeler için Tarımsal Eylem Planlarının oluşturulması,
Çiftçi ve Kamuoyu Bilinçlendirme çalışmaları.
Nitrat Direktifinin uygulanmasına yardımcı olmak amacıyla, Bakanlığımızca IPA-I (Katılım Öncesi Mali İşbirliği) kaynaklı olarak hazırlanan “Türkiye’de Nitrat Direktifinin Uygulanması Projesi” yürütülmüştür.
Projenin Amacı: AB Nitrat Direktifi uygulaması için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın altyapısını güçlendirerek, yüzey ve yeraltı sularında, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan nitrat kirliliğinin azaltılmasıdır.
Projenin Genel Hedefi: Türkiye’deki tarımsal aktivitelerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi ile azotun su kaynakları, toprak ve atmosfere olan olumsuz etkisinin azaltılmasıdır.
Proje; Eşleştirme, Teknik Asistanlık ve Mal Alımı olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır.
Eşleştirme Bileşeni
Eşleştirme projesi Avusturya liderliğinde Hollanda ve İngiltere konsorsiyum ortaklığı ile 2009 Ocak ayında başlamış, 2010 yılı Şubat ayında sona ermiştir. Bu bileşenle mevcut nitrat yönetmeliğinin uyumlaştırılması, izleme sisteminin değerlendirilmesi, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve ilgili kurumlarla bilgi paylaşımı çalışmaları yapılmıştır.
Teknik Asistanlık Bileşeni
Teknik Asistanlık ve Tedarik Bileşenlerinin ihaleleri 2010 yılı sonunda tamamlanmıştır. Teknik Asistanlık Bileşeni 2011 yılı Ocak ayında başlatılmış, 2012 yılı sonunda tamamlanmıştır. Bu bileşen kapsamında aşağıdaki görevler gerçekleştirilmiştir.
Görev 1-Veri Toplama ve İzleme Yazılımı Geliştirme (DAMS):
Bu görev kapsamda; ihtiyaç analiz raporu, veri tabanı yazılımı, yazılımın testleri yapılarak, sistem kullanıcılarına eğitimler verilmiştir. Nitrat su kalitesi analiz sonuçları 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle NİBİS ( Nitrat Bilgi Sistemi)’ne online olarak veri girişi işlemlerine başlanmıştır.
Görev 2- Raporlama Sisteminin Kurulması:
Görev kapsamında: Mevcut verilerin sisteme girişini sağlamak, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca oluşturulan tarımsal kirlilik izleme ağının kullanımını başlatma, Türkiye Çevresel Bilgi Değişim Ağı (TEIEN)’na link sağlamak, tarımsal kaynaklı kirlilikle ilgili yıllık ve dört yıllık ülke raporları için rehber niteliğinde bir döküman hazırlanması hedeflenmiştir. Bu kapsamda: Türkiye’de tarımsal kaynaklı kirlilik veri tabanı, yıllık ve çok yıllık izleme raporları için rehber belge, dört yıllık ülke raporu taslağı ve yıllık ülke raporu taslağı hazırlanmıştır.
Görev 3- Nitrat Hassas Bölgelerin Belirlenmesi:
Teknik Yardım Projesi kapsamında; Bakanlığımızca temin edilen 2008-2011 yıllarına ait su kalitesi izleme verileri sonuçlarına bağlı olarak ülkemizde taslak olarak Nitrata Hassas Bölgeler (NHB) belirlenmiş çalışma sonuçlarına göre; 53 İlin, 24 Nehir Havzasının, Nitrata Hassas Bölgede yer aldığı, bu da ülkemizin %19,02 lik kısmının (148.651,30 km2) tarımsal kaynaklı kirliliğin etkisinde kaldığını göstermektedir.
Görev 4- İyi Tarımsal Uygulama Kodunun Oluşturulması:
İyi Tarım Uygulamaları Kodu, Nitrat Direktifi gereği tarımsal üretimden kaynaklanan kirliliğe karşı suların korunması amacıyla, çiftçiler tarafından alınması gereken önlemlerdir. İyi Tarım Uygulamaları Kodu’nun uygulanması gönüllülük esasına dayalıdır. Ancak NHB’de bu kodun uygulanması mecburidir. İyi Tarım Uygulamaları Kodu’nın belirlenmesi çalışmalarında; Eşleştirme bileşeni kapsamında pilot illerde yapılan Hayvansal Gübre Yönetimi ve Bitki Besin Maddesi Yönetimi uygulamaları örnek alınarak çalışmalar desteklenmiştir. Bitki Besin Maddesi Yönetimi ve Hayvansal Gübre Yönetiminde aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınmıştır.
- Toprağın içerdiği N miktarı,
- Optimum verim için bitkinin N ihtiyacı,
- Hayvan gübresi ile verilecek N miktarı,
- Kimyevi gübre ile verilecek N miktarı,
- Sulama suyundan gelen N miktarı,
Görev 5- Yüzey ve Yer altı Suları İzleme Ağının Oluşturulması:
Bu görev kapsamında: Nitrat direktifne göre yüzey ve yer altı sularında izleme ağı, örnekleme istasyonu izleme frekansı ve izlenmesi gereken parametreler, veri değerlendirmesi, işlemleme ve izlemek için metot oluşturulması. Kirlilik kaynaklarının kontrolü ve örnekleme için metot oluşturulması ile su ve toprak kalitesi parametlerinin ölçülmesi için metot oluşturulması hedefenmiştir. Bu kapsamda, tarımsal kaynaklı kirlilik izleme ağı, veri aktarımı için kılavuz, kirlilik kaynaklarının tanımlanması ve kontrol edilmesi için prosedürler ve metotlar, örnekleme istasyonlarının kurulması ve örnekleme metotları için el kitapçığı ve su ve toprak kalitesi parametreleri laboratuar analiz metotları için kılavuz dökümanlar hazırlanmıştır.
Görev 6- Nitrat Direktifi için Eylem Planının Hazırlanması:
Nitrat Direktifi, Nitrata Hassas Bölgelerde Eylem Planlarının uygulanmasını zorunlu kılmıştır. Eylem planları hazırlandıkları tarihten sonraki dört yıl içinde uygulamaya konulacaktır. Eylem Planlarında:
1- Gübreler ve bunların uygulanma dönemleri,
2- Hayvan gübresi depolarının; kapasite ve nitelikleri
3- Toprağa uygulanacak gübre miktarı (İyi Tarım Uygulamaları Kodu’na göre; toprak eğimi ve tipi, iklim koşulları, yağış, sulama, toprak kullanımı, mevcut tarımsal uygulamalar, ekim nöbet sistemi, azot gereksinimleri, toprak ve gübreden gelen azot arasındaki denge kapsamında) belirtilir.
Teknik Asistanlık bileşeni kapsamında yapılan çalışmalar sonunda ‘Nitrat Direktifi Ulusal Tarım Eylem Planı Taslağı’ ile, 7 coğrafi / iklimsel bölgedeki taslak NHB’ler için Eylem Planları hazırlanmıştır.
Görev 7- Nitrat Direktifinin Uygulanması için Kapasite Artırma
Programının Oluşturulması:
Bakanlığımız ve ilgili Bakanlıkların merkez teşkilatı ile ve İl Müdürlüklerinde, geniş kapsamlı teknik eğitim alan, Nitrat Direktifi raporlama şartlarına ilişkin gerekli teknik dokümantasyonla desteklenen, yüzey ve yeraltı suyu izleme ağlarını kuran, Potansiyel NHB’leri belirleyen, İyi Tarım Uygulamaları’nı düzenleyen, NHB’ler için Eylem Planları ve her iklim sisteminde temel ürünler için Azot Gübreleme Planlarını düzenleyen sağlam bir uzman ekibi oluşturulmuştur.
Nitrat Direktifi’ nin Uygulanması Projesi kapsamında, değişik eğitim konularında 29 eğitimde, toplam 889 kişiye gerçekleştirilmiştir.
Görev 8- Bilinçlendirme Çalışmaları
Nitrat kirliliği konusunda çiftçi farkındalığını belirlemek üzere, pilot bölgelerde planlanan anket çalışması tamamlandı. Bu proje, Bakanlık ile birlikte çiftçi anketlerinin yürütüleceği ve tarımsal kaynaklı su kirliliği konusunda bilinç arttırma çalışmaların yürütüleceği hedef bölgeleri belirlemiştir. Proje ekibince ve Bakanlık personelinin uzman görüşleri doğrultusunda genel anlamda su kalitesi izleme verileri sonuçlarına göre toplamda dokuz il seçilmiştir. Bu seçim kriterleri doğrultusunda anket için Amasya, Ankara, Antalya, Bolu, Çorum, Edirne, Eskişehir, Muğla ve Şanlıurfa illerinde çiftçiler ve tüketicilere yönelik anket yapılmıştır.
Bilinçlendirme çalışmalarında kullanılmak üzere görsel malzemeler hazırlanmıştır.
Mal Alımı Bileşeni
Mal alımı bileşeni 2010 Aralık itibariyle başlamış olan bileşen 2011 Aralık sonunda tamamlanmıştır.
Bu bileşen kapsamında mevcut nitrat su kalitesi izlemelerini desteklemek üzere;
Bu kısımda Diyarbakır, Erzurum, Konya, Çorum illeri Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüklerine, nitrat çalışmalarını desteklemek amacıyla önceden yapılan ihtiyaç analizinde belirlenen 149 kalem laboratuvar cihazı alınmış bahsedilen laboratuvarlara eğitimleri yapılarak teslim edilmiştir.
Nitrat su kalitesi izleme verilerinin değerlendirilmesi amacıyla Toprak Gübre ve Su kaynakları Araştırma Enstitüsüne GIS Desktop Kit alımı,
Nitrat su kalitesi izleme verilerinin Bakanlığımız veri merkezinde toplanması amacıyla Nitrat Bilgi Sistemi(NİBİS)için merkeze (server, yazılım, bilgisayar) ekipmanları ile 81 İl Müdürlüğüne GPS cihazı alınmış, eğitimlerini müteakip teslimleri yapılmış,
Ülke bazında 81 ilimizde yüzey ve yer altı sularında önceden koordinatlarıyla belirlenmiş izleme istasyonlarından numune alınarak analizlerinin yerinde yapılması ve anında merkeze iletilmesi amacıyla 20 adet mobil laboratuvar alımı yapılmış ve eğitimlerini müteakip bütün ülkeye hizmet verecek şekilde bölge görevi yapacak olan İl Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerine teslim edilmiştir.
Mobil Laboratuvarlarda Nitrat Direktifi gereği izlenmesi gereken analizlerin yanında, ötrofkasyon parametreleri olarak kabul edilen ortafosfat, toplam fosfor, klorofl-a, secchi diski derinliği bunun yanında su ve toprak analizleri ile ilgili suda çözünmüş oksijen, iletkenlik, tuzluluk, sıcaklık, pH, bulanıklık, topraktaki kireç miktarı, toprak bünyesi tayinleri de yapılabilmektedir.
Laboratuvarların gezici olması, komşu illere de hizmet verilebilmesi açısından serbestlik sağlayacaktır. Mevcut izleme sistemine mobil laboratuvarların adapte edilmesi, alt yapı kapasitesinin geliştirilmesi, personelin sahada çalışmasını kolaylaştıracaktır.
DEVAM EDEN ÇALIŞMALAR
NİTRAT DİREKTİFİ ÇERÇEVESİNDE SU KALİTESİ İZLEME ÇALIŞMALARI
Türkiye’de Nitrat Direktifi Uygulamalarını geliştirmek ve devamlılığını sağlamak amacıyla iç kaynaklı Nitrat Direktifinin Uygulanması Projesi kapsamında çalışmalar sürdürülmektedir.
AB Nitrat Direktifinin Uygulanması Projesi Mal Alım Bileşeni kapsamında alınan 20 adet Mobil Laboratuvar fiili olarak 1 Ocak 2013 tarihinde Türkiye genelinde çalışmaya başladı. Mevcut izleme sistemine mobil laboratuvarların adapte edilmesiyle, su kalitesi izleme çalışmalarının yerinde yapılması sağlanmıştır. Mobil Laboratuvarlardan alınan analiz sonuçlarının işlendiği Nitrat Bilgi Sistemine (NİBİS) sonuçların kısa sürede işlenmesiyle raporlama çalışmaları hızlandırılmıştır.
2013 yılında tarım alanları içerisinde yüzey ve yeraltı sularında belirlenmiş yaklaşık 1800 örnekleme noktasında izleme çalışmaları yapılmıştır. İzleme noktalarının arttırılması çalışmalarına başlanmış ve 2014 yılı içerisinde 2500 noktadan izleme yapılması hedeflenmektedir.
Su kalitesi izleme sonuçlarına ve Orman Su İşleri Bakanlığı’nca yürütülen ve Bakanlığımızın paydaşı olduğu Havza Bazında Hassas Alanların ve Su Kalitesi Hedeflerinin Belirlenmesi Projesi çıktılarına bağlı olarak, ileriki süreçte tarımsal faaliyetlerden kaynaklı nitrattan olumsuz etkilenen su kaynakları tespit edilerek Nitrata Hassas Bölgeler (NHB) ve Potansiyel Nitrata Hassas Bölgeler (PNHB) belirlenecektir.
Nitrat Direktifi gereği ilan edilecek Nitrata Hassas Bölgelerde, temel amacı sularda tarımsal kaynaklı nitrat kirliliğinin azaltılması ve önlemesi olan, İyi Tarım Uygulamaları Kodu’nun uygulanması zorunlu hale gelecektir.
NİTRAT DİREKTİFİ ÇERÇEVESİNDE TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI AMACIYLA OLUŞTURULAN İYİ TARIM UYGULAMALARI KODUNUN ÜLKEMİZDE UYGULANMASINA YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR
Bilindiği üzere Nitrat Direktifi çerçevesinde yüzey ve yeraltı sularının tarımsal kaynaklı kirliliğe karşı korunması amacıyla Bakanlığımızca çalışmalar yürütülmektedir. Bu çalışmalar sonucunda, tarımsal faaliyetlerden kaynaklı nitrattan olumsuz etkilenen su kaynakları tespit edilerek Nitrata Hassas Bölgeler (NHB) ve Potansiyel Nitrata Hassas Bölgeler (PNHB) belirlenecektir.
Bakanlığımızca Suların tarımsal kaynaklı kirliliğe karşı korunması amacıyla Nitrata Hassas Bölgelerde, Nitrat Direktifi çerçevesinde İyi Tarım Uygulamaları Kodu Taslağı oluşturulmuştur.
İyi Tarım Uygulamaları Kodu;
Gübrenin araziye uygulanmasının uygun olmadığı kapalı dönemlerin belirlenmesi,
Yüksek eğimli toprağa gübre uygulanması koşullarının belirlenmesi,
Suya doymuş, su basmış, donmuş veya karla kaplı topraklara gübre uygulanmaması,
Akarsu yakınına gübrenin toprağa uygulama koşullarının belirlenmesi,
Hayvan gübresi ve silaj gibi depolanan bitki materyallerinden gelen sızıntılar için depolama tanklarının kapasite ve inşa kriterlerinin belirlenmesi,
Kimyasal ve hayvansal gübrelerin uygulama usullerinin belirlemesi,
Ürün rotasyon sistemleri ve toprak kullanma yönetimi,
Minimum miktarda bitki örtüsünün korunması,
Çiftlik bazında gübreleme planlarının oluşturulması ve gübre kullanım kayıtlarının tutulması,
Uygun sulama sistemlerinin kullanılması kriterlerini içermektedir.
18.02.2004 tarihli ve 25377 sayılı Resmi Gazete yayınlanan Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği revize edilerek İyi Tarım Uygulamaları Kodu, yönetmelik ekinde yer alacak şekilde kurum görüşlerine sunulacaktır. Bu yönetmeliğin 2014 yılında yayınlanması planlanmaktadır.
Sularda Tarımsal Kaynaklı Kirliliğin önlenmesine yönelik Nitrat izleme ve İyi Tarım Uygulama Kodu’nun uygulanmasına yönelik çalışmalardan sorumlu BİRİM oluşturulma çalışmaları devam etmektedir. Bu birimin İl ya da bölge bazlı olarak oluşturulması düşünülmektedir.
NİTRAT KİRLİLİĞİ İZLEME AĞI GENİŞLETME VE İYİ TARIM UYGULAMALARI KODU UYGULANMASINA YÖNELİK EYLEMLERİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ
Bilindiği üzere; Nitrat Direktifinin Uygulanması kapsamında, Çevre Faslı (27 nci Fasıl) altında yer alan 91/676/EEC sayılı Nitrat Direktifi uyumlaştırılarak “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği” hazırlanmış ve 18 Şubat 2004 tarihinde Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Direktif ve Yönetmelik hükümlerinin karşılanabilmesi için:
Nitrat kirliliğine maruz olan su kaynaklarının belirlenmesi,
Nitrata Hassas Bölgelerin tanımlanması/ belirlenmesi,
İyi tarım uygulamaları kodunun ve uygulamalarının geliştirilmesi,
Her hassas bölge için “Eylem Planlarının” oluşturulması,
Su kalitesi izleme ağı kurulması ve raporlama,
Çiftçi ve Kamuoyu farkındalığının oluşturulması,
gerekmektedir.
Yukarıda belirtilen hedeflere ulaşmak ve hâlihazırda tamamlanan çalışmaları geliştirmek amacıyla IPA (Katılım Öncesi Mali yardım) kapsamında yürütülen Tarım ve Kırsal Kalkınma alt başlığı altında yer alan SEI (AB Entegrasyon Sürecinin Desteklenmesi Faaliyetleri) olarak teklif edilmiş ve gerekçeler yeterli bulunarak AB Komisyonu tarafından kabul edilmiştir.
Genel hedefi; “AB Nitrat Direktifinin gerekliliklerinin yerine getirilmesi, Tarımsal Kaynaklı Nitrat kirliliğinin azaltılması ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın kapasitesinin güçlendirilmesi” olan projenin bütçesi 300.000 €,, süresi 6 ay olup, 08 Ocak 2014 tarihi itibariyle başlamış bulunmaktadır.
Projenin Spesifik Amaçları:
Nitrat Kirliliği İzleme Ağının genişletilmesi,
Nitrata Hassas Bölgeler ile Potansiyel Nitrata Hassas Bölgelerin yeniden gözden geçirilerek güncellenmesi
Ülkemizde İyi Tarım Uygulamaları Kodunun uygulanması ve buna yönelik eylem planlarının oluşturulması
Projeden Beklenen Çıktılar:
İyi Tarım Uygulaması Kodun Uygulanması için çiftçilerin bilinçlendirilmesi
Mevcut verilerin değerlendirilmesi ve su kalitesi analiz yöntemlerinin uyumlaştırılması,
Nitrat Kirliliği İzleme Ağının Güncellenmesi ve Uyumlaştırılmasıdır.
Proje Süresince Talep Edilen Görevler
İyi Tarım Uygulamaları Kodu Uygulaması:
Bu göreve ilişkin çıktılar;
a) İyi Tarım Uygulamaları raporunun hazırlanması,
b) İyi Tarım Uygulamaları için halkın bilinçlendirilmesi çalışmaları içinde; 2 animasyon, 1 adet video yaklaşık 1500 broşür ve poster bulunması,
c) Uygulama planları üzerine 6 eylem planı toplantısının yapılması.
Mevcut Verilerin Değerlendirilmesi Ve Su Analiz Yöntemlerinin Uyumlaştırılması:
Bu göreve ilişkin çıktılar;
Su Kalitesi Analiz Raporun hazırlanması.
Güncelleştirme ve Nitrat Kirliliği İzleme Ağı Uyumu:
Bu göreve ilişkin çıktılar;
Nitrata Hassas Bölgelere Ait Raporun hazırlanması.
AB NİTRAT DİREKTİFİ UYGULAMASININ GELİŞTİRİLMESİ VE AVRUPA YEŞİL TARIM PROJESİ
Nitrat Yönetmeliği gereği oluşturulan su kalitesi izleme çalışmaları yüzey sularında ayda bir kez, yeraltı sularında da üç ayda bir kez olmak üzere periyodik olarak izlenirken, Yönetmelik kapsamında hizmet içi eğitim çalışmaları sürdürülmektedir.
IPA-2013 bileşenin “Tarım ve Kırsal Kalkınma“ başlığı altında yer alan Yeşil Tarım Projesi, çapraz uyumun en önemli konularından birisi olan, iklim değişikliği ve çevre konularında yarar sağlayacak yeşil tarımı da içine alan Nitrat Direktifi hakkındaki ulusal uygulamaların geliştirilmesini hedeflemektedir. Toplam bütçesi 1.704.640 Euro olan bu proje ile yeşil uygulamaların yapılacağı tarımsal işletmelerden elde edilecek veriler ışığında Nitrat Direktifinin Türkiye’de uygulanmasının maliyeti belirlenecek, tarımsal kirliliğin neden olduğu özellikle nitrat kirliliği ile ilgili olan kapasite gelişimi ile birlikte farkındalığın artması sağlanacaktır. Proje hazırlık çalışmaları devam etmektedir.
