Su Yönetimi Genel Müdürü Sayın Afire SEVER, Bakanlığımız koordinasyonunda Su Yönetimi Genel Müdürlüğü uhdesinde kurulan “Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Merkezi (TATUM)"ni ziyaret etti.
Genel Müdürümüz Sayın SEVER tarafından gerçekleştirilen ziyaret kapsamında taşkınlar ile ilgili genel değerlendirme yapıldı.
Taşkın oluşturabilecek unsurların anlık olarak izlendiği TATUM sayesinde 72 saat öncesinden tahmin edilen yağışların taşkın oluşturup oluşturmayacağı belirlenerek taşkın riski tespit edilmesi durumunda ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli uyarılar paylaşılıyor. Böylece taşkın öncesinde verilecek uyarılar sonucu alınacak tedbirlerle can ve mal kayıplarının önlenmesi ya da en aza indirilmesi hedefleniyor.
Ülkemizde iklim değişikliğinin etkisi ile kısa süreli fakat şiddetli sağanak yağış görülen günlerin sayısındaki artış ile ani oluşan taşkınlarda önemli artışların olacağı öngörülmektedir. Yalnızca fiziksel değil sosyal, ekonomik ve çevresel olmak üzere birçok boyutta olumsuz etkilere sahip olan taşkın olaylarının etkilerini en aza indirebilmek için taşkın yönetiminde “kriz yönetimi anlayışından risk yönetimi" anlayışına geçilmesi gerekiyor.
Bu kapsamda Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından suyun yayılım ve derinliğini gösteren Taşkın Tehlike Haritaları ve tehlikenin risk açısından sınıflandırılmasının yapılarak gösterildiği Taşkın Risk Haritaları hazırlanarak riskin önlenebilmesi maksadıyla alınması gereken tedbirler ve tedbirlerden sorumlu kurumların belirlendiği Taşkın Yönetim Planları hazırlanıyor.
Genel Müdürlüğümüz tarafından gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde ülkemizde 24 havzada tamamlanan Taşkın Yönetim Planları yaşanan taşkınların koordine edilmesi ve yönetilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Taşkın ve Kent Seli
Ülkemizde giderek daha büyük bir sorun haline gelen taşkınları, bir akarsuyun sadece bir kısmının değil de havzasının tamamını bir bütün olarak ele alıp kollarıyla birlikte değerlendirmek suretiyle havza ölçeğinde etkili bir şekilde yönetmek mümkündür.
Ayrıca yaşanabilecek taşkınları önlemek ve zamanında müdahalede bulunmak için sık sık karıştırılan ve bazı zamanlar birbiri yerine adlandırılan taşkın ve kent sellerini tanımlamak gerekir.
Taşkın: Bir akarsuyun çeşitli sebeplerle yatağından taşması veya şehir kanalizasyon şebekelerinden kaynaklananlar hariç olmak üzere normal şartlar altında kuru olan bir alanın geçici olarak sularla kaplanması olayıdır.
Kent Seli: Yerleşim yerlerinde, kanalizasyonlar gibi drenaj sistemlerinin kapasitesini aşan yağışlar sebebiyle suyun drene olamaması yerleşim yerini su altında bırakması olayıdır.
Taşkın Risk Yönetimi ise taşkın riski taşıyan yerlerin belirlenerek önceden tedbirlerin alınması ve muhtemel bir taşkının afet boyutuna ulaşmasının önlenmesidir.
Bu çerçevede havzadaki taşkın riskinin asgari seviyelere indirilmesi maksadıyla hazırlanmış olan taşkın yönetim planlarında yer alan tedbirlerin kurum ve kuruluşlar tarafından titizlikle uygulanması gerekmektedir.
Kastamonu İli Bozkurt İlçesinde Yaşanacak İkinci Bir Afet Önlendi
Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan Batı Karadeniz Havzası Taşkın Yönetim Planı kapsamında Kastamonu ili Bozkurt İlçesi ile ilgili belirlenmiş olan tedbirlerin hayata geçirilmesi ile 05 Haziran 2023 tarihinde yoğun yağış sebebiyle yaşanan taşkının afet boyutuna ulaşmasının önüne geçildi.
19 havzada tamamlanan Taşkın Yönetim Planları kapsamında belirlenen tedbirlerin uygulama maliyeti yaklaşık 74 milyar TL (kamulaştırma hariç) olup bu tedbirlerin uygulanması ile önlenecek ekonomik zarar yaklaşık 244 milyar TL'dir. (kalan 5 havza güncelleme çalışmaları kapsamında dahil edilecektir).
Tedbirlerin uygulanması halinde muhtemel taşkınlarda oluşacak ekonomik zararın %70'i önlenmiş olacak.
Havza |
| Tedbir Sayısı | Tedbir Maliyeti (TL) (2023) (Kamulaştırma Hariç) | Önlenebilecek Ekonomik Zarar (TL) (2023) |
Doğu Karadeniz | | 647 | 4.296.783.173 | 16.368.949.392 |
Çoruh | | 133 | 1.042.921.993 | 1.787.225.468 |
Aras | | 117 | 273.756.628,72 | 1.081.685.662,79 |
Batı Akdeniz | | 450 | 2.852.880.925 | 13.089.238.689 |
Burdur | | 67 | 229.173.673 | 670.461.527 |
Büyük Menderes | | 267 | 1.952.081.756 | 12.578.608.610 |
Akarçay | | 109 | 151.088.841 | 5.187.347.255 |
Gediz | | 246 | 1.272.919.072 | 10.460.651.288 |
Kuzey Ege | | 248
| 1.783.138.919 | 8.175.687.644 |
Küçük Menderes | | 248 | 1.699.547.621 | 10.035.635.869 |
Batı Karadeniz | | 239 | 1.385.037.921 | 9.317.069.334 |
Doğu Akdeniz | | 254 | 4.458.415.963 | 16.843.247.077 |
Fırat - Dicle Havzası | Fırat Alt Havzası | 292 | 8.677.234.296 | 6.818.684.704 |
| Dicle Alt Havzası | 694 | 1.461.590.914 | 8.765.154.704 |
Kızılırmak | | 465 | 4.417.777.913 | 22.847.744.208 |
Van Gölü | | 216 | 1.049.221.414 | 3.736.754.586 |
Konya | | 396 | 3.203.700.789 | 31.442.154.898 |
Seyhan | | 315 | 1.726.828.560 | 8.432.607.779 |
Asi | | 381 | 1.000.179.128 | 10.892.003.852 |
Marmara | | 1112 | 30.924.449.325 | 45.204.274.861 |
Toplam | | 6896 | 73.858.728.824 | 243.735.187.409 |