Daha yüksek erişilebilirlik modunu aç
Daha yüksek erişilebilirlik modunu kapat
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
TÜTÜN VE ALKOL DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Görme Engelli
×
  • Anasayfa
  • KURUMSAL YAPI
    BAŞKAN
    DAİRE BAŞKANLARI
    • DR. ALİ PEKSÜSLÜ - TÜTÜN VE TÜTÜN MAMULLERİ DAİRE BAŞKANI
    • RAMAZAN IRMAK - ALKOL VE ALKOLLÜ İÇKİLER DAİRE BAŞKANI
    • AHMET AKPINAR - PİYASA DÜZENLEME VE KONTROL DAİRE BAŞKAN V.
    • KADİR ASLAN - İDARİ İŞLER VE KOORDİNASYON DAİRE BAŞKANI
    DAİRE BAŞKANLIKLARI VE GÖREVLERİ
    • TÜTÜN VE TÜTÜN MAMULLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI
    • ALKOL VE ALKOLLÜ İÇKİLER DAİRE BAŞKANLIĞI
    • PİYASA DÜZENLEME VE KONTROL DAİRE BAŞKANLIĞI
    • İDARİ İŞLER VE KOORDİNASYON DAİRE BAŞKANLIĞI
    ORGANİZASYON ŞEMASI
    TARİHÇE
    MİSYON VE VİZYONUMUZ
    KALİTE POLİTİKAMIZ
    ETİK DEĞERLER
  • FAALİYETLER
    PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ YARDIM MASASI
  • YAYINLAR
    İLGİLİ MEVZUAT
    • KANUNLAR
    • BAKANLAR KURULU KARARLARI
    • YÖNETMELİKLER
    • TEBLİĞLER
    • KURUL KARARLARI (ESKİ)
    • İLGİLİ YÖNETMELİKLER
    • İLGİLİ TEBLİĞLER
    • BAŞBAKANLIK GENELGELERİ
  • BASIN
  • İLETİŞİM
Skip Navigation LinksTütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı > Menu
Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yardım Masası

​4703 Sayılı "Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun" a istinaden yürürlüğe konulan "Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik" Çerçevesinde Bilgilendirme

"Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik" ile değiştirilen 9. maddesinin (d) bendinde;


(Yetkili kuruluş);


"Bu Yönetmelik kapsamına giren konularda bilgi verebilecek veya ilgililerin şikâyetlerini ulaştırabilecekleri yardım masaları veya benzeri mekanizmaları kurar ve bunların görev alanları ile irtibat bilgilerini kamuoyuna duyurur."

hükmü yer almaktadır.

​TÜTÜN MAMULLERİ ÜRETİM VE TİCARETİNE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

1. Tütün mamulü nedir?

■ Tütün yaprağının ve/veya tütün bitkisi parçalarının tamamen veya kısmen hammadde olarak kullanılması ile üretilen, tüttürme, burna çekme, emme ya da çiğneme amaçlı tüm ürünleri.

2. Tütün mamullerinin kategorileri:

a. Sigara

b. Diğer tütün mamulleri

    ■ Puro ve sigarillo

    ■ Nargilelik tütün mamulü

    ■ Sarmalık kıyılmış tütün mamulü

    ■ Enfiye

    ■ Çiğneme tütünü

    ■ Pipo tütünü

3. 7223 sayılı Kanun kapsamında Kurumumuz görev alanında bulunan ürünler:

■ Sigara, diğer tütün mamulleri (Puro, Sigarillo, Nargilelik tütün mamulü, Sarmalık kıyılmış tütün mamulü, Enfiye, Çiğneme tütünü, Pipo tütünü)  

4. Tütün Mamulleri Üreticileri (Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Alan Firmalar):

a. Sigara üreticileri​

b. Diğer tütün mamulü üreticileri

    ■ Puro ve sigarillo

    ■ Nargilelik tütün mamulü

    ■ Sarmalık kıyılmış tütün mamulü

    ■ Enfiye

    ■ Çiğneme tütünü

    ■ Pipo tütünü​

5. Tütün mamulleri ithalatçıları:

■ Puro ve Sigarillo

6. İç piyasaya arz izni bulunan tütün mamulleri:

a. Sigara

b. Diğer tütün mamulleri

    ■ Puro ve sigarillo

    ■ Nargilelik tütün mamulü

    ■ Sarmalık kıyılmış tütün mamulü

    ■ Enfiye

    ■ Çiğneme tütünü

    ■ Pipo tütünü

7. Tütün mamulleri birim paketlerine ilişkin bilgiler:

7.1. Paket Tipleri:

(Uzun ve kısa olmak üzere)

a. Sigara

    ■ Yumuşak paket

    ■ Dik köşeli sert paket

    ■ Yuvarlak köşeli sert paket

    ■ Sekizgen köşeli sert paket

    ■ Dik - Yuvarlak köşeli sert paket

    ■ Önü köşeli arkası dik köşeli sert paket (altıgen köşeli)

b. Diğer Tütün Mamulleri

    ■ Puro ve sigarillo

       ► Tahta kutu

       ► Metal kutu

       ► Karton kutu

    ■ Nargilelik tütün mamulü

       ► Karton kutu

       ► Silindir kutu

    ■ Sarmalık kıyılmış tütün mamulü

       ► Düz poşet paket

       ► Katlanabilir poşet paket

       ► Dik poşet paket 1 (Yana yüzeyi bulunmayan) 

       ► Dik poşet paket 2 (Yana yüzeyi bulunan) 

    ■ Enfiye

       ► Üretimi bulunmamaktadır

    ■ Çiğneme tütünü,

       ► Üretimi bulunmamaktadır

    ■ Pipo tütünü

       ► Poşet paket

       ► Düz poşet paket

       ► Dik poşet paket

       ► Sürgülü karton kutu

7.2. Paketler üzerinde bulunması zorunlu bilgiler:

■ “Alo 171 sigara bırakma danışma hattı”

■ Üretici ve/veya ithalatçı firma adı

■ Marka adı

■ Ayırt edici ibare (Red, Blue, Uzun Kırmızı vb.)

■ Miktar bilgisi

■ Kodlama bilgisi

■ Genel ve birleşik sağlık uyarıları ile bırakım miktarları

­■ Barkod

■ "18 yaşını doldurmayanlara satışının cezası hapistir" uyarısı

■ "Tarım ve Orman Bakanlığı izniyle üretilmiştir" ibaresi

■ Bandrol

7.3. Paketler üzerinde bulunması zorunlu birleşik uyarılar:

■ Birleşik Uyarılar

■ Genel Uyarı ve Bilgi Mesajı​​

7.4. Birim paketler üzerinde bulunması zorunlu olan Bandrole ilişkin bilgiler:

■ Tütün Mamulleri birim paketleri üzerinde bandrol  bulunması zorunludur. Bu bandrollerin taşıdıkları güvenlik unsurları özel alet ile anlaşılabilmektedir.

8. Dal sigara üzerinde bulunması gereken unsurlar:

■ Asgari marka adı yazılmalıdır.

9. Tütün mamulleri üretiminde kullanılan girdiler:

■ Tütün mamulleri üretiminde kullanılan girdiler Üretici firmalar tarafından ticari sır kapsamında Kurumumuz ile paylaşıldığından her bir mamulat çeşidinde kullanılan girdiler tek tek açıklanmamıştır.

■ Tütün mamullerinde kullanılan girdilere ekli linklerden ulaşılabilmektedir.

       ► Tütün Mamullerinde Kullanılan Girdiler

       ► Tütün Mamullerinde Kullanılan Girdilere İlişkin Listeler

10. Tütün mamullerinin yasa dışı ticareti ile ilgili yaptırımlar:

■ 4733 sayılı Kanunun 8 inci,

■ 4207 sayılı Kanunun 5 inci,

■ 7223 sayılı Kanunun 20 nci,

■ 5607 sayılı Kanunun 3 üncü,

maddelerinde belirtilmiştir.

■ Diğer taraftan Nargilelik Tütün Mamulü İçilen İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum Uygunluk Belgesi Verilmesi İle Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğ Hükümlerine Aykırı Davranışlara Uygulanacak İdari yaptırımlar Kurum web sayfasında açıklanmıştır.


MAKARON ÜRETİM VE TİCARETİNE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

1. Makaron nedir?

Sarmalık kıyılmış tütün mamulü tüketiminde kullanılan içi boş sigara tüpü olarak tanımlanmıştır.

2. Makaron Üreticileri (Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Alan Firmalar): Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Alan Firmalar

3. İç piyasaya arz izni bulunan makaronlar:
Piyasaya Arz İzni Bulunan Makaron Listesi

4. Makaron birim paketlerine ilişkin bilgiler:

4.1. Paket Tipleri:

Makaronlar, birim paketleri içinde 200 adet makaron bulunan karton kutularda piyasaya arz edilir.

4.2. Paketler üzerinde bulunması zorunlu bilgiler:

■ Ürünün Kategorisi

■ Markası

■ Ayırt edici ibare

■ Miktar bilgisi         

■ Üretici Firma unvanı

■ Üretim tesisi adresi

■ Kodlama bilgisi            

■ Barkod      

■ “18 yaşını doldurmayanlara satılamaz" uyarısı

■ “TAPDK izniyle üretilmiştir" ifadesi

■ “ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı" bilgisi

4.3. Paketler üzerinde bulunması zorunlu sağlık uyarıları:

■ Birleşik Uyarılar

■ Genel Uyarılar

4.4. Birim paketler üzerinde bulunması zorunlu olan Bandrole ilişkin bilgiler:

■ Makaron birim paketleri üzerinde bandrol  bulunması zorunludur. Bu bandrollerin taşıdıkları güvenlik unsurları özel alet ile anlaşılabilmektedir.

5. Dal makaron üzerinde bulunması gereken unsurlar:

■ Asgari marka adı yazılı olmalıdır.

6. Makaron üretiminde kullanılan girdiler:

■ Makaron üretiminde kullanılan girdiler Üretici firmalar tarafından ticari sır kapsamında Kurumumuz ile paylaşıldığından her bir mamulat çeşidinde kullanılan girdiler tek tek açıklanmamıştır.

■ Makaron üretiminde kullanılan girdilere ekli linklerden ulaşılabilmektedir.​

►   Makaron Üretiminde Kullanılan Girdilerin Listesi

7. Makaron yasa dışı ticareti ile ilgili yaptırımlar:

■ 4733 sayılı Kanunun 8 inci,

■ 7223 sayılı Kanunun 20 nci,

■ 5607 sayılı Kanunun 3 üncü,

maddelerinde belirtilmiştir.


YAPRAK SİGARA KAĞIDI ÜRETİM VE TİCARETİNE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

1. Yaprak Sigara Kağıdı nedir?

Sarmalık kıyılmış tütün mamulü tüketiminde kullanılan kağıt olarak tanımlanmıştır.

2. Yaprak Sigara Kağıdı Üreticileri (Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Alan Firmalar):
Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Alan Firmalar 

3. İç piyasaya arz izni bulunan yaprak sigara kağıdı:
Piyasaya Arz İzni Bulunan Yaprak Sigara Kağıdı Listesi

4. Yaprak Sigara Kağıdı birim paketlerine ilişkin bilgiler:

4.1. Paket Tipleri:

Yaprak sigara kağıdı, birim paketleri içinde 25, 50, 75 ve 100 adet yaprak sigara kağıdı bulunacak şekilde, grupmanlarda ise defter tipi yaprak sigara kağıdında 90 adet, diğer tip yaprak sigara kağıtlarında 50 adet birim paket bulunacak şekilde piyasaya arz edilir.

4.2. Paketler üzerinde bulunması zorunlu bilgiler:

■ Ürünün Kategorisi (Birim Paket-Karton Grupman)

■ Markası (Birim Paket-Karton Grupman)

■ Ayırt edici ibare (Birim Paket-Karton Grupman)

■ Miktar bilgisi (Birim Paket-Karton Grupman)

■ Üretici Firma unvanı (Birim Paket-Karton Grupman)

■ Üretim tesisi adresi (Karton Grupman)

■ Üretim Zamanı (Karton Grupman)

■ Kodlama bilgisi (Birim Paket-Karton Grupman)         

■ Barkod (Birim Paket-Karton Grupman)          

■ “18 yaşını doldurmayanlara satılamaz" uyarısı (Birim Paket-Karton Grupman)

■ “TAPDK izniyle üretilmiştir" ifadesi (Birim Paket-Karton Grupman)

■ “ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı" bilgisi (Karton Grupman)

4.3. Paketler üzerinde bulunması zorunlu sağlık uyarıları:

■ Birleşik ve Genel Uyarılar (Karton Grupman)

■ “Tütün içmek öldürür – hemen bırakın" Şeklinde Genel Uyarı (Birim Paket)    

4.4. Karton Grupman üzerinde bulunması zorunlu olan Bandrole ilişkin bilgiler:

■ Yaprak sigara kağıdı,  karton grupmanları üzerinde bandrol  bulunması zorunludur. Bu bandrollerin taşıdıkları güvenlik unsurları özel alet ile anlaşılabilmektedir.

5. Yaprak sigara kağıdı yasa dışı ticareti ile ilgili yaptırımlar:

■ 4733 sayılı Kanunun 8 inci,

■ 7223 sayılı Kanunun 20 nci,

■ 5607 sayılı Kanunun 3 üncü,

maddelerinde belirtilmiştir.​

ETİL ALKOL TİCARETİNE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER


1. Etil alkol nedir?
■ Gıda, kozmetik, yakıt, ilaç ve kimya sanayinde girdi olarak kullanılan bir kimyasal maddedir.
2. Etil alkol piyasada hangi amaçlarla kullanılır?
■ Etil alkol, kozmetik sanayi, kimya sanayi, ilaç sanayi, gıda sanayi (alkollü içki üretimi, meyve işleme vb.) gibi alanlarda kullanılmakla birlikte hastane ve eczaneler gibi tıbbi amaçlı kullanımı da mevcuttur. Son yıllarda gündeme gelen, kurşunsuz benzine katılan biyoetanolün üretimi ve piyasaya arzı da Bakanlığımız tarafından düzenlenen bir alandır. Ayrıca, laboratuvarlarda kullanılmak üzere analiz amaçlı analitik saflıktaki etil alkolün piyasaya arzı da söz konusudur.
3. Etil alkolün piyasaya arzı:
■ Evsel kullanım amaçlı etil alkol
■ Genel kullanım amaçlı etil alkol
■ Tıbbi kullanım amaçlı etil alkol
■ Analiz amaçlı analitik saflıkta etil alkol
■ Sanayi girdisi etil alkol
■ Yakıt biyoetanolü
4. Etil alkol perakende olarak piyasaya arz edilmekte midir?
■ Bakanlığımız mevzuatı çerçevesinde, marketlerde, denatüre edilmiş evsel kullanım amaçlı etil alkol ile denaturasyonu için diğer kimyasal maddelerin yanısıra renk maddesi kullanılmış olan temizlik gibi amaçlarla kullanılabilen genel amaçlı kulllanım alkolü son tüketiciye ulaştırılmaktadır.


5. Perakende olarak piyasaya arz edilen etil alkollerde bandrol bulunmakta mıdır?
■ Bulunmamaktadır.
6. Etil alkolün perakende satışına yetkili olanlar kimlerdir?
■ Etil alkol perakende satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişiler bu Yönetmelik kapsamına giren ürünleri yalnızca etil alkol toptan satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişilerden temin edebilir.
Toptan satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişiler bu Yönetmelik kapsamına giren ürünleri yalnızca dağıtım uygunluk belgesini haiz firmalardan temin edebilir.
Evsel kullanım amaçlı etil alkol ve genel kullanım amaçlı etil alkolün toptan veya perakende satışı ile tıbbi kullanım amaçlı etil alkol ve analiz amaçlı analitik saflıkta etil alkol ve metanolün toptan satışı 07/01/2011 tarihli ve 27808 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde düzenlenen toptan satış belgesi ve perakende satış belgesini haiz gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılır.

​Tütün mamulleri ile ilgili olarak, 7223 sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvurudan önce aşağıdaki açıklamaların incelenmesi, söz konusu açıklamalardan yeterli şekilde faydalanılmaması durumunda başvuru formunun eksiksiz olarak doldurulması tavsiye edilmektedir.

1. Ürünün Kategorisi:

(aşağıda belirtilen seçenekler ve sorgulamalar görünecek)

    ■ Sigara

     ■ Diğer tütün mamulleri

        ► Puro ve sigarillo

        ► Nargilelik tütün mamulü

        ► Sarmalık kıyılmış tütün mamulü

        ► Pipo tütünü

        ► Enfiye

        ► Çiğneme tütünü

2.   Ürünün markası:  

(Başvuru sahibi tarafından yazılacak)

3.   Ürünün üreticisi:  

(Ürünün markasına göre üreticiler arasından aranacak)

(Yukarıda belirtilen üç ana başlık yardımı ile tüketicinin elinde bulunan ya da bilgi sahibi olmak istediği ürünün adının yazılması suretiyle, ürünün; piyasaya arz izni olup olmadığı ve üreticisine ilişkin bilgiler öğrenilecektir.)

4. Ürünle ilgili şikayetler:  

    ■  Piyasaya arz izni olan ve sahte kaçak şüphesi taşımayan ürün olduğunun anlaşılması durumu:  

Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında, 7223 sayılı Kanun uygulamalarına konu edeceğiniz tütün mamulünün;  piyasaya arz izninin bulunduğu, sahte ve kaçak olmadığı netleştirilmiş ise;

 Bu ürünle ilgili olarak;

        ► Paketten eksik sigara çıkması,

        ► Paketten yabancı madde çıkması,

        ► Filtrenin iyi yapışmaması,

vb şikayetlerinizin, Kurumumuz uzmanlarınca incelenmesi talep edilebileceği gibi üreticisi ile iletişime geçilerek bilgi alınabilecektir.

Kurumumuz uzmanlarınca inceleme yapılması istendiğinde mutlaka numune gönderilmesi gerekmektedir.

       ► İçim özelliğinde değişim şeklindeki bir şikayetin varlığı,

Satın alınan ve daha önce de tüketilen bir ürünün içim özelliklerinde meydana geldiği ifade edilen değişimler tüketici nezdinde bu ürünün sahte ya da kaçak olduğu algısını oluşturabilmektedir.

Bu durumda öncelikle ürünün sahte veya kaçak olup olmadığı hususunun netleştirilmesi gerekmektedir.  Bu nedenle öncelikle elinizdeki ürünün bandrollü olup olmadığı, Türkçe resimli sağlık uyarılarının bulunup bulunmadığı hususlarında yukarıda belirtilen açıklamalar kapsamında incelemede bulunulması,  kaçak olduğu şeklinde bir değerlendirme yapılır ise ürünün satın alındığı işyeri veya kişinin en yakın kolluk birimine bildirilmesi, ürünün orijinal olduğu durumlarda ise öncelikle üretici Firmasına başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bu esnada Kurumumuzdan da numune göndermek suretiyle ekspertiz incelemesi talebinde bulunulabilinir.

    ■  Bandrolsüz, sahte ya da kaçak veya sağlık uyarı resim ve yazıları bulunmayan ürün olduğunun anlaşılması durumu:  

       ► Aldığınız ürün bandrolsüz ise kaçak olabileceği gibi yerli üretim de olabilir. Yapılacak işlem; en yakın kolluk birimine ya da Kurumumuza satın aldığınız kişi ya da işyerini bildiriniz.

        ► Sağlık uyarı resimleri ve uyarı yazıları yok ise; bandrollü dahi olsa kaçak ya da yasa dışı üretim olabilir. Yapılacak işlem; en yakın kolluk birimine ya da Kurumumuza satın aldığınız kişi ya da işyerini bildiriniz.

         ► Sahte ya da kaçak olduğundan şüphe; Görünüm itibariyle yasal bir ürün ancak sahte ya da kaçak şüpheniz var ise yapılacak işlem: Bu tür ürünlerin Kurumumuz uzmanlarınca ekspertiz incelemesine tabi tutulması gerekmektedir. Bu nedenle Kurumumuza numune gönderiniz. Numune gönderme imkanınız yok ise ürünü temin ettiğiniz kişi ya da işyerini Kurumumuza bildiriniz.

    ■  Yasa dışı sarmalık kıyılmış tütün satışı yapıldığının anlaşılması durumunda:  

 Sarmalık kıyılmış tütün mamulleri yirmi gramdan az, bin gramdan fazla olmamak kaydıyla her bir gram tütün için en az bir adet, en fazla iki adet makaron veya yaprak sigara kağıdı ile birlikte aynı bandrollü birim paketlerde piyasaya arz edilebileceği gibi,

Yukarıdaki miktar şartlarına uyulması kaydıyla, makaron veya yaprak sigara kağıdının ayrı paketler halinde ancak sarmalık kıyılmış tütün ile birlikte piyasaya arz edilebilmektedir.

Bu nedenle aldığınız sarmalık kıyılmış tütün mamulünün birim paketi bandrolsüz ise sahte ya da kaçak olabileceğinden satın aldığınız işyerini veya kişiyi en yakın kolluk kuvvetine bildiriniz.

Bandrollü ve Kurumca piyasaya arzına izin verilen ürünler listesinde yer alan sarmalık kıyılmış tütün mamulü veya makaron ya da sigara kağıdını, birbirinden bağımsız olarak satın aldı iseniz, bu satışı yapan işyerini ya da kişiyi en yakın kolluk birimine bildiriniz.

    ■  Ürün ile ilgili şikayetinizi ve çözüm yolunu  yukarıdaki açıklamalar arasında bulamadıysanız şikayetinizi  aşağıdaki başvuru formunu doldurmak suretiyle Kurumumuza iletebilirsiniz.  


 (Tütün Mamulleri)   Şikayet için tıklayınız!

 (Etil Alkol)   Şikayet için tıklayınız!

İLETİŞİM

    Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı
  • Adres : T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Beştepe Kampüsü, Beştepe Mahallesi Alparslan Türkeş Caddesi No: 71 / B Blok 6, 7, 8 ve 9. Katlar - Yenimahalle / ANKARA, PK: 06560

  • Telefon : 0(312) 218 03 00 - 218 04 00 - 218 04 08 (Santral)

  • Faks : +90 (312) 000 00 00

  • KEP : tarimveormanbakanligi@hs01.kep.tr

satis@tarimorman.gov.tr

sales@tarimorman.gov.tr

abuse@tarimorman.gov.tr

webmaster@tarim.gov.tr

abuse@tarim.gov.tr

hr@tarim.gov.tr

info@tarim.gov.tr

ik@tarim.gov.tr

contact@tarim.gov.tr

HIZLI MENÜ

  • Kullanıcı Girişi
  • Intranet
  • Bakanlık e-Posta
  • KVKK
  • Bilgi Güvenliği İhlal Bildirimi

ACİL NUMARALAR

  • 180 / Tarım İletişim Merkezi
  • 174 / Gıda Hattı
  • 112 / Orman Yangın

MOBİL UYGULAMALAR

©2025 Tüm hakları saklıdır. TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI