​

Türkiye'de Arıcılık

Türkiye'de, yaklaşık 12.000 bitki türü bulunmaktadır ve bu türlerin yaklaşık 4.000'i endemiktir. Türkiye'nin zengin bitki örtüsü, özellikle endemik türler bakımından oldukça çeşitlilik göstermektedir ve Dünyada yalnızca Anadolu coğrafyasına özgü pek çok bitki bu çeşitlilikte yer almaktadır.

Dünyada yaklaşık 27 bal arısı ırkından, 6'sı ülkemizde bulunmaktadır. Türkiye'deki tüm bal arıları, Apis mellifera türüne ait olmakla birlikte farklı coğrafi koşullara adapte olmuş çeşitli ırk ve ekotipler geliştirmiştir.

Uygun flora ve iklim koşulları arıcılığın Türkiye'de ekonomik olarak yapılmasına olanak verirken, Türkiye'de arıcılık deniz seviyesinden yüksek yaylalara kadar hemen her yerde yapılabilen bir faaliyet olarak ön plana çıkmaktadır. Arıcılık Türkiye ekonomisine doğrudan katkısının yanında tozlaşma faaliyetleri ile üretim miktarını ve meyve kalitesini arttırarak dolaylı olarak da katkı sağlamaktadır.

Teknik arıcılık anlamında kendini geliştiren Türkiye dijital ortamda da teknolojik gelişmeleri arıcıların kullanımına sunmakta ve arıcılık faaliyetinin sürdürülebilirliği ve özendirilmesi konusunda hizmetler üretmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından güncellenen ve dijital ortamda hizmet veren Arıcılık Haritası Sistemi bu uygulamalardan birisidir.

Tablo1.Türkiye'de koloni Sayısı ve verimlilik

Kafkas Arısı

Bakanlığımızca, Kafkas Arı Irkı 12.12.2004  tarih ve 25668 sayılı Resmi gazetede yayınlanan Yerli Hayvan Irk ve Hatlarının Tescili Hakkında  yayınlanan 2004/39 sayılı tebliğ  hükmü gereğince tescillenerek, Ardahan ve Artvin illeri genetik materyal olan kafkas arı ırkının gen merkezi olarak ilan edilmiş ve bu amaçla ırkın saf olarak korunabilmesi için her iki il izole bölge  olarak diğer illerden gelecek  arılara kapatılmıştır. Ardahan ili sınırları içerisinde Posof ilçesi, Artvin ili sınırları içerisinde camili  köyü de bu illerin içerinde ayrıca kapalı alan olup tam izole bölge durumundadır. Bu bölgelerde ana arı yetiştiriciliği yapılmaktadır ve Türkiye'nin tüm bölgelerindeki ana arı talepleri karşılanmaktadır.​

Anavatanı

Kafkas arısının kökeni, özellikle Orta Kafkasya'nın yüksek vadileri olup dünyada yüksek ekonomik değeriyle tanınan dört önemli bal arısı ırkından biridir. Bölgenin iklim ve coğrafi koşulları, Kafkas arısının güçlü soğuk adaptasyon yetenekleri geliştirmesine neden olmuştur.

Türkiye'deki Kafkas Arısı, “Camili" ve “Posof" olmak üzere iki yerel ekotip olarak sınıflandırılmıştır ve bu ekotipler Ardahan ve Artvin yöresine özgüdür. Camili ekotipi Artvin'in Borçka ilçesinin yüksek vadilerinde bulunurken, Posof ekotipi Ardahan'ın Posof ilçesine özgüdür.

Dış Görünüş (Morfolojik Özellikleri)

Kitin Rengi: Kafkas arısının dış iskeletini oluşturan kitin yapısı koyu esmer renktedir. Geçit formlarında, yani diğer ırklarla olası karışımlarında, kitin üzerindeki ilk segmentlerde kahverengi lekeler görülebilir. Bu, saf Kafkas arılarında belirgin bir özellik olarak görülmeyebilir ve genellikle genetik karışımların göstergesidir.

Kılların Rengi: Vücut kıllarında gri renk ağırlıklıdır ve bu özellik, Kafkas arısını diğer arılardan ayırmada önemlidir. Kafkas arısı kılları sayesinde soğuk iklimlere daha dayanıklıdır.

Erkek Arıların Göğüs Rengi: Kafkas arısının erkeklerinin göğüs (Thorax) bölgesi siyahtır, bu da onları diğer yerel arı tiplerinden ayırır.

Dil Uzunluğu: Kafkas arısı, ortalama dil uzunluğu 6.7 – 7.2 mm arasında olup, en uzun dilli bal arısı olarak bilinir. Uzun dil yapısı sayesinde derin çiçeklerden nektar toplayabilir

 Fizyolojik Özellikleri

Dünyadaki en verimli dört arı ırkından birisidir. Soğuk iklim arısıdır. En önemli özelliği kışı sert ve karlı geçen coğrafyalarda başarılı ve verimli olmasıdır. Kuvvetli koloniler teşkil ederler. İyi bir yavru yetiştiricisidir. Kıştan zayıf çıkarlar. İlkbaharda gelişme başlar. Gelişme yavaş seyreder Koloni yaz ortasında en yüksek gücüne ulaşır. Koloninin güçlü olduğu zamanlarda ana arının günlük  yumurtlama kapasitesi 1000- 1500 adede kadar ulaşabilir. Petek üzerinde sessizdirler. Uysaldırlar, hırçın ve sokucu değildirler. Düzgün ve koyu renkli gömeç yaparlar ve sırlarlar. Üçgülden çok iyi yararlanır. Düzensiz-köprü petek yapma eğilimi vardır. Petek gözlerini sırlarken bal ve sır arasında hava boşluğu bırakmadığı için petekli balı koyu ve nemli bir görünüme sahiptir.

Diğer Arı ırklarına göre daha düşük sıcaklıklarda etkili bir nektar ve polen toplama yeteneğine sahiptirler. Çok erken saatlerde  çıkarlar ve çiçeklerdeki nektar katılaşmadan toplarlar. Çok güçlü nektar toplama davranışları yağmacı karakterini artırmıştır. Propolisi en çok kullanan bal arısı ırkıdır. Oğul verme eğilimleri zayıftır. Doğal habitatların da ağır ve uzun kış şartlarında üstün kışlama yeteneğine sahiptirler.