Çiftçi Eğitim ve Yayım Faaliyetleri

İşbirliği Protokolleri

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ve Başkanlığımız ile Türkiye Ziraat Odaları Birliği Arasında Aktif İşgücü Piyasası Programları İşbirliği Protokolü

Bakanlığımız ile Türkiye Tarımsal Süt Üreticileri Merkez Birliği Arasında Eğitim Alanında İşbirliği Protokolü

Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı Arasında İş Birliği Protokolü

Bakanlığımız ile GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım Alanında İşbirliği Protokolü

Bakanlığımız ile Türkiye Ziraat Odaları Birliği Arasında Tarımsal Yayım ve Eğitim İşbirliği Protokolü

Bakanlığımız, Milli Eğitim Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İşbirliği Protokolü

Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği İşbirliği Protokolü

Çiftçi Eğitim ve Yayım Faaliyetleri

Bakanlığımızca; erişilebilir ve sürdürülebilir tarımsal ürün arzını sağlamak, ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücü yüksek tarım sektörü oluşturmak, çiftçilerimizin bilgi ve becerilerini artırarak gelir seviyelerini ve üretimde ürün artışı, ürün kalitesi ve standardını yükseltmek amacıyla, üreticilere ve tüketicilere yönelik eğitim stratejileri geliştirilmektedir.

Araştırma geliştirme sonuçlarının uygulamaya aktarılmasıyla çiftçilerin bilgi ihtiyaçlarının zamanında karşılanması, kaliteli üretim ve birim alandan daha fazla verim alınması hedeflenmektedir.

Aynı zamanda çiftçi eğitimi ve yayım faaliyetleri çiftçilerin karşılaştıkları sorunları çözmelerine yardımcı olacak yetenekleri kazandırmayı amaçlayan tarımsal yayım faaliyetlerinin bütününü oluşturmaktadır.

2021 Yılı Çiftçi Eğitim ve Yayım Faaliyet raporu için tıklayınız.

İl Yayım Programları

İllerimizde yaşanan tarımsal sorunların nedenleri ortaya konulmakta, sorunları çözmek için konuyla ilgili tüm paydaşlarla bir araya gelerek problem analizi yapılmakta, analiz sonuçlarına göre eğitim ve yayım faaliyetleri planlanarak il yayım programları oluşturulmaktadır.

Bakanlığımız il/ilçe tarım ve orman müdürlükleri tarafından uygun yayım teknikleri kullanılarak İl yayım programları kapsamında çiftçilere/üreticilere yönelik, çiftçi inceleme gezileri, teşvik müsabakaları, sergiler, konferanslar, paneller, çiftçi kursları, çiftçi toplantıları, demonstrasyonlar ve tarla günleri düzenlenmekte; kitle yayım vasıtaları üretilmektedir.

2021 Yılı Gerçekleşen İl Yayım Faaliyetleri
Faaliyet Çeşidi	Toplam Faaliyet	Toplam Katılımcı
Çiftçi İnceleme Gezileri, Teşvik Müsabakaları, Sergiler, Konferanslar, Paneller ve Diğer Benzeri Faaliyetler	25.913	365.234
Çiftçi Kursları	1.224	308.027
Çiftçi Toplantıları	36.548	791.994
Demonstrasyonlar	1.757	20.752
Tarla Günleri	319	14.862
Toplam	65.761	1.500.869

Tarımsal Yenilik ve Bilgi Paylaşımı

Bölge Grup Toplantıları

Bakanlığımıza bağlı Araştırma Enstitüleri ile İl Tarım ve Orman Müdürlükleri arasındaki iş birliğini güçlendirmek, Ar-Ge sonuçlarının, geliştirilen teknolojilerin ve tarımsal yeniliklerin çiftçiler başta olmak üzere hedef kitlelere aktarılarak benimsetilmesini sağlamak, yerelde karşılaşılan sorunların enstitü müdürlüklerine bilgi verilmesi ve çözüm bulunması amacıyla her yıl düzenli olarak enstitü müdürlüğü uzmanları, il yayım personelleri, üniversiteler ve ilgili sektör paydaşlarının katılım sağladığı bölge grup toplantıları düzenlenmektedir.

Tarımsal Yeniliklerin Elektronik Ortamda Paylaşılması

Bakanlığımız Araştırma Enstitüsü Müdürlükleri tarafından geliştirilen tarımsal yeniliklerin İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinde görev yapan personele ve ilde tarımsal danışmanlık yetki belgesine sahip olup, 2021 yılı tarımsal danışmanlık desteklemesi kapsamında hizmet sunan kurumlardaki tarım danışmanlarına elektronik posta yoluyla ulaştırılarak üretimde kalite ve verimin arttırılmasını sağlamak amacıyla; 2014 yılında “Tarımsal Yeniliklerin Elektronik Ortamda Paylaşılması” çalışması başlatılmıştır.

Bu kapsamda 2021 yılında; 40 Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından 137 adet sonuçlandırılan araştırma projesine ait bilgiler ile 20 Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından 92 adet tescil ettirilen yeni çeşitlere ait bilgiler İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinde görev yapan yayım personeli ve tarımsal danışmanlık desteklemesi kapsamında hizmet sunan kurumlardaki tarım danışmanları olmak üzere toplam 25.594 kişi ile paylaşılmıştır.

Tarımsal Yeniliklerin Yaygınlaştırılması Yayım Projeleri

Tarımsal yeniliklerden çiftçilerimizin ve diğer yararlanıcıların (hedef kitlenin) haberdar edilmesi ve yeniliklerin çiftçi şartlarında yaygınlaştırılması, araştırma-yayım ve çiftçi bağının güçlendirilmesi ve elektronik paylaşım sistemleri ile AR-GE sonuçlarının çiftçilere ve diğer yararlanıcılara ulaştırılması amacıyla oluşturulan tarımsal yenilik bilgi sistemi kapsamında eğitim, yayım ve yayın faaliyetleri düzenlenmektedir.

Araştırma Enstitüleri tarafından geliştirilmiş olan tarımsal yeniliklerin çiftçilerimiz başta olmak üzere hedef kitlelere ulaşmasını ve benimsetilmesini sağlamak amacıyla; 2012 yılından itibaren tarımsal yeniliklerin yaygınlaştırılması yenilik yayım projeleri kapsamında İl Tarım ve Orman ile Araştırma Enstitü Müdürlükleri iş birliğiyle yenilik yayım projeleri yürütülmektedir. Tarımsal yeniliklerin yaygınlaştırılması amacıyla 2012 yılından 2021 yılı sonuna kadar 42 araştırma enstitüsü ve 76 il müdürlüğünün iş birliği ile yürütülen yenilik yayım projeleri sayısı 167 'ye ulaşmıştır.

Yenilik Yayım Projeleri
Yayım ve Yayın Faaliyetleri	2021 Yılı Gerçekleşen
Yayım ve Yayın Faaliyetleri	Faaliyet Sayısı	Katılımcı Sayısı	Yayın Sayısı
Açılış Tanıtım Toplantısı	18	434
Demonstrasyon	72	206
Tarla Günü	13	1062
Çiftçi Toplantısı	97	1598
İnceleme Gezisi	26	133
İşletme Ziyareti	687	687
Fuar	1	500
Hizmet İçi Eğitim	26	425
Kapanış Değerlendirme Toplantısı	12	299
Basılı Yayınlar	38	0	18743
Görüntülü Yayınlar	12	0	12
Toplam	1002	5344	18755

Tarımsal yeniliklerin yaygınlaştırılması yayım projeleri kapsamında gerçekleşen 1002 faaliyete toplam 5344 kişi katılmış olup hedef kitlelere yönelik olarak 18.755 adet basılı ve görüntülü yayın gerçekleştirilmiştir.

2021 yılında da devam eden Covid-19 pandemisi nedeniyle planlanan eğitim, yayım ve yayın faaliyetlerine katılım düşük seviyede gerçekleşmiştir.

Örnek Prejeler

Tarımsal Yayım Projeleri

Tarımsal Yayım Projeleri 2018 yılında yürütülmeye başlanmıştır. Proje kapsamında il için önemli tarımsal konularda projeler hazırlanarak üretim miktar ve kalitesinde artış hedeflenmektedir. 2021 yılında il müdürlükleri tarafından çeşitli tarımsal konularda 17 proje hazırlanmıştır. 2018 yılından 2021 yılı sonuna kadar araştırma enstitüleri ve il müdürlükleri iş birliği ile yürütülen Tarımsal Yayım Projelerinin sayısı 45’e ulaşmıştır. Uygulanan projelerde çiftçilere çeşitli yayım faaliyetleri ile bilgi aktarımı gerçekleştirilmiştir. Yayım faaliyetleri; demonstrasyonlar, çiftçi toplantıları, çiftçi ziyaretleri, paneller ve hizmet içi eğitim çalışmaları şeklinde olmuştur. 2021 yılı içerisinde 392 yayım faaliyetine 1959 kişi katılmıştır. Yayım faaliyetlerinin etkisinin artırılması için çeşitli basılı ve görüntülü yayınlar kullanılmış olup 6609 adet basılı yayın çiftçilerimize dağıtılmıştır

Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi

2013 yılından itibaren Bakanlığımız Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR) ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) arasında imzalanan "Aktif İşgücü Piyasası Programları İş birliği Protokolü" kapsamında "Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi" yürütülmektedir.

Proje ile genç çiftçilere gerekli bilgi ve becerileri kazandırmak, onları yaşadıkları ortamda tarımsal yayım sisteminin gönüllü uygulayıcıları haline getirmek, genç, dinamik, yeniliklere açık, üretimin içinde yaşayan çiftçilerden oluşan geniş bir yayım alt yapısı oluşturmak, öğrenmiş oldukları bilgi ve becerileri diğer çiftçilere aktarmak, modern üretimin gereklerini yerine getiren kişilerin yetiştirilmesi ile kırsal göçün önlenmesi amaçlanmaktadır.

Bu amaçla en az ilkokul mezunu, 15-40 yaş arasında, tarımsal üretimin içinde olan ve gönüllülük esasına uyan kişilerin bu eğitimlere dahil edilmesi planlanmıştır. Söz konusu eğitimlerde Millî Eğitim Bakanlığı, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü modüler eğitim programları kullanılmaktadır. Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi kapsamında yapılan kurslara katılan kursiyerlere katılım belgesi verilmektedir. Ayrıca eğitime katılan kursiyerlere İŞKUR tarafından günlük yevmiye bedeli üzerinden kurs ücreti ödenmektedir.

Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Eğitimine Katılım Durumu
Yıl	Eğitim Süresi	Eğitim sayısı	Katılım Belgesi Alan Kişi Sayısı
2021	10-30 gün	519	11.997

Tablo: 1 2021 Yılı Tarımsal Nüfus Gençleşiyor Projesi Eğitimi Verileri

2020 yılında yapılan eğitim çalışmalarında 157 faaliyet yapılmış bu faaliyetlerde 4.458 kişi katılım belgesi almıştır. 2021 yılında yapılan eğitim çalışmalarında ise 519 faaliyet yapılmış bu faaliyetlere katılan 11.997 kişi katılım belgesi almaya hak kazanmıştır.

Sürü Yönetimi Elemanı Benim Projesi

2013 yılından itibaren Bakanlığımız Eğitim ve Yayın Daire Başkanlığı (EYDB), Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR), Hayvancılık Genel Müdürlüğü (HAYGEM), Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) ve Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği (TÜDKİYEB) iş birliği ile işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, istihdamın korunmasına ve işsizliğin azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla "Aktif İşgücü Piyasası Programları İşbirliği Protokolü" ile bu çiftçi kursları yapılmaktadır.

Projedeki genel amaç; Sürü yönetimi elemanı veya sürü yönetimi elemanı olmaya aday kişilere koyun ağılı ve keçi barınağı kurabilme, koyun ve keçi ırkını seçebilme, küçükbaş hayvanlarını besleme ve bakımını yapabilme, çoğaltabilme, yetiştirme, bulaşıcı ve hayvan hastalıklarına karşı koruyabilme ve mücadele edebilme, biyogüvenlik uygulamalarına hâkim olma, sağım yapabilme yeteneğini kazandırmaktır.

Bu amaçla en az ilkokul mezunu, 15-40 yaş arasında, tarımsal üretimin içinde olan ve gönüllülük esasına uyan kişilerin bu eğitimlere dahil edilmesi planlanmıştır. Eğitimlerde Millî Eğitim Bakanlığı, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü modüler eğitim programı kullanılmaktadır. Sürü Yönetimi Projesi kapsamında yapılan kurslara katılan kursiyerlere katılım belgesi verilmektedir. Ayrıca eğitime katılan kursiyerlere İŞKUR tarafından günlük yevmiye bedeli üzerinden kurs ücreti ödenmektedir.

Sürü Yönetimi Elemanı Benim Eğitimine Katılım Durumu
Yıllar	Eğitim Süresi	Eğitim sayısı	Katılım Belgesi Alan Kişi Sayısı
2021	104 saat/13 gün	159	4.033

Tablo: 2 2021 Yılı Sürü Yönetimi Elemanı Projesi Eğitimi Verileri

Bu kapsamda 2020 yılında yapılan eğitim çalışmalarında 53 faaliyet yapılmış bu faaliyetlerde 2.267 kişi katılım belgesi almıştır. 2021 yılında ise 159 faaliyet yapılmış ve bu faaliyetlere katılan 4.033 kişi katılım belgesi almaya hak kazanmıştır.

Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Ve Sulama

Çiftçilerimizin basınçlı sulama sistemlerini planlayan ve işleten, dijital teknoloji araçlarını sisteme entegre edebilen ve uygulamada karşılaştığı sorunlara optimum çözüm üretebilen bireyler olması için eğitim ve yayım faaliyetleri düzenlenmiş, farklı içerikli yayım materyalleri tasarlanarak çiftçilere ulaştırılmıştır.

Eğitim Faaliyetleri
Çiftçilerimize yönelik olarak "Basınçlı Sulama Sistemleri" ve "Etkin ve Verimli Sulama Sistemleri" olmak üzere iki farklı modüler eğitim programı uygulanmış olup, 26 ilimizde gerçekleştirilen 73 eğitimde 1.329 çiftçi sertifika almaya hak kazanmıştır. Sertifika alanların % 16' sı kadın, % 84' ü erkek; % 11' i sulama kooperatifi, % 27' si sulama birliği üyesidir.

Yayım Faaliyetleri
Çiftçilerimizin güneş enerjili sistemlerin sulamada kullanımı, su hasadı teknikleri, toprak altı damla sulama sistemleri, seralarda sulama ve kapalı drenaj sistemleri uygulamalarını yerinde görmeleri sağlanmıştır. Bu amaçla üniversitelere, araştırma kurum ve kuruluşlarına, eğitim merkezlerine ve sulama ekipmanları üreten firmaların tesislerine inceleme gezileri düzenlenmiştir. Ayrıca çalıştay, konferans, tarla günü ve online seminer etkinlikleri düzenlenerek 554 çiftçimizin konu uzmanları ve akademisyenlerle uygulamada karşılaştıkları sorunlar tartışılmış ve çözüm önerileri getirilmiştir.

Faaliyetlerin görsel açıdan desteklenmesi otomatik sulama sistemleri, su hasadı, bitkisel ve hayvansal üretimin tarımsal kuraklığa etkisi, dijital araçların sulamada kullanımı, yüzey altı damla sulama, sızdırma sulama ve aşırı sulamanın zararları konularının işlendiği yayım materyalleri tasarlanmış ve 9.586 adet çoğaltılarak çiftçilere dağıtılmıştır.

Süt ve Sağım Hijyeni Konulu Çiftçi Eğitimleri

Bakanlık Stratejik Planı doğrultusunda; gıda güvenilirliği kapsamında, süt arzında yer alan çiftçiler başta olmak üzere; üreticiden alınan çiğ sütün ilgili mevzuatlar çerçevesinde işletmeye nakledilerek depolanmasına kadar olan süreçte yer alan kişilere yönelik eğitimlere öncelik verilmiştir.

Eğitimler, "Süt Hijyeni" ve "Süt Sığırcılığında Sağım Hijyeni ve Sanitasyon" Modüler Eğitim Programları kullanılarak Millî Eğitim Bakanlığı iş birliği ile yürütülmektedir.

İl ihtiyaçları veya çiftçi talepleri doğrultusunda İl Müdürlüklerince eğitim planları oluşturulmakta ve gerçekleştirilmektedir.

25 İlde gerçekleşen eğitimlerin daha etkili ve amaca uygun gerçekleşmesine katkı sağlamak üzere, ihtiyaç duyulması halinde ve bütçe ölçüsünde İl/İlçe Müdürlüklerine Başkanlığımız tarafından Tarımsal Yayım Hizmetleri Projesinden ödenek tahsis edilmektedir. Ödenek ile çiftçilerin eğitiminin en iyi şekilde karşılanması hedeflenmektedir. Eğitime katılım ile verim ve etkinliğinin artırılması, üreticinin kendi işletmesi ile eğitim yerine ulaşımının sağlanması, iaşe ve ibate giderleri ile eğitim materyali temini ve istenirse doğru uygulamaların yerinde görülmesi; doğru sağım, taşıma ve soğuk depolama işlemini uygulayan işletme ve hastalıktan ari tesislerin ziyaret edilmesi bütçe gerekçelerini oluşturmaktadır.

Diğer yandan Birlik üyelerinin eğitimi için; Bakanlığımız ile Türkiye Tarımsal Süt Üreticileri Merkez Birliği arasında "Eğitim Alanında İş birliği Protokolü" tarafların kullanımına sunulmuştur.

2017-2018 ve 2019 yıllarında eğitime ilginin yoğun olduğu ancak Covid-19 pandeminin yaşandığı 2020-2021 yıllarında eğitimlere katılımın fazla olmadığı bir süreç yaşanmıştır.

Süt ve Sağım Hijyeni Konulu Çiftçi Eğitimleri
Yıl	Eğitim Sayısı	Katılım Belgesi Sayısı	Katılım Belgesi Sahibi Erkek Çiftçi Sayısı	Katılım Belgesi Sahibi Kadın Çiftçi Sayısı
2021	62	1049	420	629

İl Özel Yayım Projeleri

Meyve Ağaçlarında Budama ve Terbiye Sistemleri Projesi
2019 yılında Meyve Ağaçlarında Budama ve Terbiye Sistemleri Projesi başlatılmıştır. Projenin amacı meyve türlerinde yapılan hatalı budamaların önüne geçilerek verim ve kalite artışı sağlamaktır. Proje 3 yıllıktır. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı enstitülerde görev yapan konu uzmanları tarafından eğitimler verilmektedir. 2021 yılında 36 teknik eleman ve 405 çiftçiye budama konusunda eğitimler verilmiştir.

Kompost Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi
Kompost Kullanımının Yaygınlaştırılması Eğitim ve Yayım Projesi Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı tarafından desteklenmekte olup, 2020 yılı başına başlamış ve 2022 yılı sonunda sonuçlanacak olan 3 yıllık bir projedir. 2020 yılında kompost hazırlığı için 2 adet dal öğütücü, nem ölçer ve sıcaklık ölçer alınmıştır. 2020 yılında alınan dal öğütücü ile çalışma prensibine ilişkin videolar çekildi. Proje amacımız kompost üretiminin başta Ege ve Marmara bölgeleri olmak üzere yurdumuzda yaygınlaştırılmasıdır. Hedef kitlesi, gerek sürdürülebilir tarımı benimseyen lider üreticiler gerekse eğitmen olabilecek İl Müdürlüğü teknik personelidir. 2021 yılı içerisinde 100 çiftçiye kompost eğitimi verilmiştir.

Bölge Grup Toplantıları

Bakanlığımıza bağlı Araştırma Enstitüleri ve İl Tarım ve Orman Müdürlükleri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi, AR-GE sonuçlarının, geliştirilen teknolojilerin ve tarımsal yeniliklerin çiftçiler başta olmak üzere hedef kitlelere aktarılması ve yerelde karşılaşılan sorunlardan araştırma enstitülerinin haberdar edilerek, çözüm bulunması amacıyla 2000 yılından bu yana bilgi alış veriş toplantıları düzenlenmektedir.

Bölge Grup Toplantılarında; "Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı (Tarla-Bahçe-Sera Bitkileri-Bitkisel Gıda-Mekanizasyon, Toprak, Su ve Ekonomik Analizler vb.)" ve "Hayvansal Üretim ve Hayvan Sağlığı (Hayvancılık ve Su Ürünleri-Hayvansal Gıda - Mekanizayon ve Ekonomik Analizler vb.)" ana grup başlıkları bulunmaktadır. İlgili paydaşlar Mayıs-Haziran aylarında 1. dönem, Kasım-Aralık aylarında ise 2. dönem olmak üzere yıl içerisinde iki kez bir araya gelerek tarımsal yenilikler, yürütülen faaliyetler, projeler, yapılan araştırmalar, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri hakkında bilgi alış verişi yapmaktadırlar.