Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Batı Avrupa ekonomilerinin desteklenmesi ve onarımı amacıyla, Marshall Planı çerçevesinde ABD ve Kanada'nın o dönemde yaptıkları, yaklaşık 12 Milyar Dolar civarında olan mali yardımın dağıtımına yardımcı olmak ve Avrupa ülkeleri arasındaki ticari ödemeleri serbestleştirerek geliştirmek amacıyla 1947-1960 yılları arasında faaliyette bulunan Avrupa Ekonomi İşbirliği Teşkilatı'nın (OEEC) işlevini tamamlaması üzerine, onun yerine ve daha geniş bir görev tanımı çerçevesinde kurulmuştur.
14 Aralık 1960 yılında Paris'te imzalanan "Convention on the Organisation for Economic Co-operation and Development", OECD'nin kurucu Anlaşmasını teşkil etmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti, 2 Ağustos 1961'de OECD Konvansiyonu'nu onaylayarak OECD'ye kurucu üye olarak katılmıştır.
• Ticaret, çevre, tarım, teknoloji ve mali politikalardaki değişiklik ve gelişmeleri araştırmak şeklindedir.
OECD aynı zamanda, politika deneyimlerini karşılaştırma, ortak sorunlara cevap arama, iyi uygulamaları tanımlama, ülke içi ve uluslararası politikaları koordine etme konularında, üye ülkelere yardımcı olmaktadır.
OECD Üyesi Ülkeler
Bu 34 üye ülkeye ek olarak Avrupa Komisyonu ile birlikte çalışmalar yürütülmektedir.
OECD üyesi olmak üzere davet edilen ülkeler; Kolombiya, Letonya, Litvanya ve Kosta Rika
OECD'nin yakın temas halinde olduğu üye olmayan ülkeler; Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya ve Güney Afrika Cumhuriyeti
OECD'nin Amaçları
OECD Anayasasının 1. Maddesinde şu şekilde tanımlanmaktadır:
• Sürdürülebilir ekonomik büyümeyi desteklemek,
• İstihdamı arttırmak,
• Yaşam standartlarını yükseltmek,
• Finansal istikrarı sağlamak ve korumak,
• Diğer ülkelerin ekonomik gelişmelerine yardımcı olmak
• Uluslararası yükümlülüklere uygun şekilde çok taraflı, ayrımcı olmayan, dünya ticaretinin gelişmesine katkıda bulunmak
OECD'nin Yapısı
OECD'nin yapısı 3 temel unsura dayanmaktadır.
1) OECD üye ülkeleri: Her ülke bir büyükelçi liderliğindeki delegasyon ile temsil edilmektedir. Üye ülkeler birlikte OECD Konseyi'ni oluşturmaktadır. Örgütün yol haritası kolektif şekilde burada çizilmektedir.
2) OECD Sürekli Komiteleri: OECD'nin her çalışma alanına ait bir Sürekli Komite bulunmaktadır. Bunların yanında çeşitli geçici yapılar da oluşturulmaktadır. Bu komitelerde üyelerden ve üye olmayan ülkelerden uzmanlar bulunmaktadır.
3) Sekretarya: Genel Sekreter tarafından yönlendirilen Sekretaryanın, komitelere destek sağlayan yaklaşık 2.500 çalışanı bulunmaktadır.
Sekretarya Bünyesinde Yer Alan Birimler
1. Girişimcilik Merkezi ve Yerel Kalkınma Merkezi
2. Vergi Politikaları ve Yönetimi Merkezi
3. Finansal ve Yatırım İşleri Direktörlüğü
4. İşbirliğini Geliştirme Direktörlüğü
5. Ekonomi Bölümü
6. Eğitim Direktörlüğü
7. İstihdam, Çalışma ve Sosyal İşler Direktörlüğü
8. Çevre Direktörlüğü
9. Kamu Yönetişimi ve Bölgesel Kalkınma Direktörlüğü
10. İstatistik Direktörlüğü
11. Bilim, Teknoloji ve Sanayi Direktörlüğü
12. Ticaret ve Tarım Direktörlüğü
OECD'nin Çalışma Şekli
Sekretaryaya bağlı direktörlükler tarafından hazırlanan rapor ve öneriler, ilgili komitelerde, üye ülkelerden gelen katılımcılar tarafından tartışılır. Üzerinde uzlaşmaya varılan metinler periyodik olarak toplanan Konsey toplantılarında onaylanır. Konsey kararları oybirliği ile alınır.
Sekretarya, üye ülkeler tarafından gönderilen verileri kullanmak suretiyle ekonomik analizler yapabilmektedir. Sağlıklı bir analiz yapılabilmesi için verilerin doğru ve güncel olması gereklidir.
OECD, yaptığı çalışmalarda sivil toplum kuruluşları ile de görüş alışverişinde bulunmaktadır.
Çalışma Programı ve Bütçenin Belirlenmesi
Çalışılacak konular ve tahmini bütçeleri 2 yıllık süreler için belirlenmektedir ve ilgili komitelerde tartışmaya açılarak karara bağlanmaktadır.
Tarımla ilgili olarak yapılması planlanan çalışmalar ve tahmini bütçeleri yılda 2 kez toplanan "Tarım Komitesi" ve "Balıkçılık Komitesi" toplantılarında görüşülmektedir. Komitelerde üzerinde uzlaşılan program ve bütçe, onaylanmak üzere Konseye sunulmaktadır.
OECD'nin Ana Faaliyet Alanları
Ekonomi;
• Karşılaştırmalı verileri analiz etmek ve yayınlamak,
• Tahminlerde bulunmak,
• Büyüme ve istikrar için politikalar geliştirmek,
• Serbest pazarı teşvik etmek,
• Sınır ötesi yatırımları teşvik etmek,
• İyi uygulamaları paylaşmak,
• Gelişme yolundaki ülkelere yardım etmek amacıyla bilgi ve deneyimlerini aktarmak.
Çevre, sürdürülebilir kalkınma;
• Piyasaların daha sağlıklı bir çevrede çalışmasını teşvik etmek,
• Bilim ve teknolojiden tüm insanların faydalanmasını sağlamak,
• Atık ve kirliliği azaltmak,
• Üye ülkelerin, temel enerji konularını Uluslararası Enerji Ajansı ve Nükleer Enerji Ajansı aracılığıyla görüşmelerini sağlamaktır.
Finans;
• Finansal hizmetlerde serbestleşmeyi teşvik etmek ve uluslararası iyi finans uygulamaları geliştirmek,
• Ulusal vergi sistemleri ve bunların iş, sermaye ve ürün piyasaları üzerindeki etkilerini analiz etmek,
• Nüfus yaşlanmasının sonuçları ve bunun sigorta ve emeklilik sistemleri üzerindeki etkileri konusunda çalışmalar yapmak.
Yönetişim;
• Etkin kamu yönetimini teşvik etmek,
• Şirketleri, işlerini daha iyi yürütmeleri konusunda cesaretlendirmek,
• Şeffaf ve adil vergi sistemleri kurulmasını temin etmek,
• Adil rekabeti sağlamak,
• Yolsuzluk ve para aklama ile mücadele etmek,
• Politika oluşturmada vatandaşların katılımını teşvik etmek.
İnovasyon;
• Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin, sürdürülebilir ekonomik gelişmedeki rolünün daha iyi anlaşılmasını sağlamak,
• Gösterge niteliğindeki ülkelerin icat performanslarına göre göstergeler geliştirilmesi.
Ticaret ve Tarım Direktörlüğü
2006 yılında OECD Genel Sekreterinin tarafından alınan kararla Ticaret ve Tarım, Direktörlükleri birleştirilmiştir. Ticaret ve Tarım Direktörlüğü tarafından periyodik olarak düzenlenen belli başlı toplantılar şu şekildedir;
• Tarım Komitesi,
• Tarım ve Çevre Çalışma Grubu,
• Tarımsal Politikalar ve Piyasalar Çalışma Grubu,
• Tarım ve Ticaret Çalışma Grubu,
• OECD Traktör Kodları Teknik Grubu,
• OECD Tohum Şeması Teknik Grubu,
• Balıkçılık Komitesi.
Direktörlük tarafından yılda bir kez hazırlanan "OECD Ülkelerinde Tarımsal Politikalar" raporu en önemli çalışmalardan birisidir. Rapor çift sayılı yıllarda özet, tek sayılı yıllarda detaylı olarak hazırlanmaktadır. Rapor, destekleme politikalarının genel bir değerlendirmesi yanında her üye ülke için ayrı hazırlanan ülke bölümünden oluşmaktadır. Bu çalışma için gerekli olan veriler her yıl Şubat ayında ilgili ülke tarım bakanlıklarından talep edilmektedir. Toplanan veriler direktörlük içinde ülke sorumlusu uzmanlar tarafından analiz edilir ve direktörlükteki diğer uzmanların görüşüne sunulur. Direktörlük içinde gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra mayıs ayında düzenlenen Tarımsal Politikalar ve Piyasalar Çalışma Grubu Toplantısında üye ülke uzmanlarınca tartışılır. Son düzeltmeler yapıldıktan sonra da haziran ayında yayınlanır.
Tarımsal destekleme hesaplamalarında kısaca PSE olarak adlandırılan Üretici Destek Tahminleri kullanılmaktadır. PSE, üreticilere bütçeden yapılan ödemeler yanında, çeşitli şekillerde yapılan ve yapıldığı varsayılan desteklemelerin, brüt çiftçi makbuzlarının tutarı içindeki % değerini ifade etmektedir. Hesaplamalarda çiftlik çıkış fiyatları temel alınmaktadır. PSE, OECD tarafından 1986 yılından beri hesaplanmaktadır.
Tarım Üzerine OECD Küresel Forumları
Tarım üzerine OECD Küresel Forumları, OECD üyeleri ve üye olmayan ekonomiler arasında tarımsal politik konular üzerine kurulan diyalogları güçlendirmektedir. Bu diyaloglar, değerlendirme, politika reform süreçlerini ve ticaret serbestisini güçlendirmek için düzenli izleme ve analiz etme ve ortaya çıkan tarımsal politika konularını hedefleme üzerine kurulmuşlardır.
Forumun temaları, yerli politika reformları, ticaret serbestisi, ekonomik büyüme ve yoksulluğun azaltımı arasındaki bağlantılar etrafında şekillenmekte ancak odak noktası her zaman tarım politikaları olmaktadır. Forum, genellikle, gerçek dünyanın ihtiyaçlarını karşılamak için, küresel bir bakış açısı ve analitik çalışma şeklini benimsemektedir.
Katılımcılar; OECD ülkeleri hükümet temsilcileri ve uluslararası kuruluşların temsilcileri, üye olmayan ekonomilerin tarım uzmanları, STK'lar, üretici grupları ve araştırmacılardan oluşmaktadır.
Tarım Bakanları Toplantısı
OECD Tarım Bakanları Toplantısı son olarak 2016 yılında düzenlenmiş olup bir sonraki toplantının 2020 yılında düzenlenmesi öngörülmektedir. Üye ve davetli ülkelerin Bakanları OECD tarafından belirlenen konularda bilgi alışverişinde bulunmaktadır.
OECD-FAO Tarımsal Görünüm Raporu
OECD ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO) tarafından yıllık olarak ortaklaşa hazırlanan bir rapordur. Raporda, dünyadaki belli başlı ürün pazarlarında yaşanan gelişmeleri değerlendirerek uzun dönemli tahminlerde bulunulmaktadır. Tahminlerin hazırlanmasında OECD'nin "Aglink", FAO'nun da "Cosimo" modelleri müşterek olarak kullanılmaktadır.
OECD-FAO Agricultural Outlook 2019-2028
Tarım Politikaları İzleme ve Değerlendirme Raporu 2019
Agricultural Policy Monitoring and Evaluation 2019