Dünyanın en büyük şeker üreticisi ülkeleri hangileridir?
2021/2022 Pazarlama yılı itibariyle, Dünyanın en büyük şeker üreticisi olan ve şeker kamışından şeker üretimi yapan Hindistan (35,9 milyon ton) ve Brezilya (32,1 milyon ton) dünya şeker üretiminin %39'nu elinde bulundurmaktadır. Diğer büyük şeker üreticileri ise sırasıyla Tayland (10,1 milyon ton), hem kamış hem pancardan üretim yapan Çin (9,6 milyon ton) ve Amerika (7,6 milyon/ton).
Dünya sakaroz kökenli şeker (sofra şekeri, toz şeker, kristal şeker, beyaz şeker) üretimi ne kadardır?
Beyaz şeker eşdeğeri olarak 2021/22 döneminde 172,7 milyon ton sakaroz kökenli şeker üretimi olmuştur.
Dünyada sakaroz kökenli şeker üretiminde pancar ve kamış şekerinin payları nedir?
Dünyada 2021/22 döneminde üretilen sakaroz kökenli şekerin, % 21'i pancardan, % 79' u kamıştan elde edilmiştir.
Dünya kişi başına sakaroz kökenli şeker tüketimi ne kadardır?
Dünyada kişi başına sakaroz kökenli şeker tüketimi beyaz şeker cinsinden yılda 21,4 kg'dır.
Dünyanın en büyük yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) üreticisi ülkeleri hangileridir?
Dünyanın en büyük yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) üreticisi Amerika Birleşik Devletleri dir (ABD). Dünya HFCS üretiminin yarısını ABD gerçekleştirmekte olup, ABD'yi sırasıyla Çin, Japonya, AB ve Meksika izlemektedir.
Dünya yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS - High Fructose Syrup) üretimi ne kadardır?
Dünya yüksek fruktozlu mısır şurubu (HFCS) üretimi kuru madde bazında 2021 yılında 14 milyon tondur.
Avrupa Birliği Şeker Rejimi hakkında bilgi verir misiniz?
Avrupa Birliği, dünyanın en büyük pancar şekeri üreticisi ve aynı zamanda rafinasyon amaçlı kamış ham şekeri ithalatçısıdır.
AB'de şeker üretimi, 1968 yılından 2006 yılına kadar üye devletlere tahsis edilen kotalara göre gerçekleşmekteydi. Ortak Tarım Politikasına uyum başta olmak üzere DTÖ baskıları neticesinde sübvansiyonlu ihracatın imkânsız hale gelmesi, tercihli anlaşmalar kapsamında ithalatın sınırlarının belirlenmesi gereği, şeker fiyatlarının hem istikrarsız hem de dünya fiyatlarından yüksek oluşu, AB'nin üye sayısının 15'ten 25'e çıkması, pancar çiftçisine sabit gelir garantisi sunularak desteklenmek istenmesi (diğer sektörlerde reformlar zaten tamamlanmıştı) gibi sebeplerle Birlik, 40 yıldır sürdürdüğü şeker rejiminde 2006 yılında önemli bir reform yapmıştır. Reformun ana amacı üretimi verimli alanlara kaydırmak ve verimsiz alanlardaki üretimi sonlandırmak suretiyle piyasanın rekabet gücünü ve sürdürülebilirlik düzeyini artırmak olmuştur.
AB, bu Reform ile AB içi şeker fiyatları ve dünya şeker fiyatları arasındaki farkı azaltmak için yeniden yapılandırma sistemi oluşturmuş, bu sayede yurt içi tüketim amaçlı kristal şeker üretimini 13,5 milyon tona, izoglukoz üretimini 720 bin ton'a ithalatı 3,5 milyon tona ve ihracatı da 1,4 milyon tona sabitlemiştir. Topluluk, pancar ve şeker verimliliği düşük olan ülkelere yeniden yapılandırma ve çeşitlendirme yardımı gibi teşvikler ödeyerek pancar yetiştiricisini verimsiz alanlardan çekmiştir.
Daha sonra AB, 2006 şeker reformunun yürürlük süresini 30 Eylül 2017 tarihine kadar uzatmış ve bu tarihten sonra şekerde kotaları kaldırmıştır.
Kotaların kaldırılmasından sonraki süreçte üçüncü ülkeler için mevcut yüksek gümrük vergisi seviyesinin yanı sıra, şeker arzının güvenliğini sağlayabilmek için şeker fabrikaları ve pancar yetiştiricileri arasında yapılan sözleşmelere ilişkin standart hükümler, beyaz ve ham şeker için referans fiyat uygulaması, beyaz şeker için özel depolama yardımı sistemi ve en az gelişmiş ülkelerden tercihli antlaşmalar kapsamında AB piyasasına gümrük vergisiz ve sınırsız erişim devam ettirilmektedir.
Diğer taraftan AB, hâlihazırda tercihli anlaşmaları dışında kalan ithalat için şekerde 419 €/ton sabit gümrük vergisi uygulamaktadır. Üye ülkeler arasındaki şeker ticaretinde ise herhangi bir gümrük vergisi uygulaması söz konusu olmamaktadır.
AB üyesi olmayan her ülke , yukarıdaki tarifeleri ödemez. AB ayrıca tercihli tarife yapısı uygulamaktadır. Avustralya, Brezilya, Küba ve Hindistan'ı içeren bir "CXL" ülkesinden ithal edildiğinde ham şeker için ithalat vergisi ton başına yalnızca 98 €'dur. Ancak yalnızca bu AB içinde rafine edilerek beyaz şekere dönüştürülecek şeker için geçerlidir. (EBA) kapsamında ticaret yapan En Az Gelişmiş Ülkeler (LDC) ve Afrika, Karayipler ve Pasifik (ACP) ülkeleri, AB'ye sınırsız, tarifesiz ham şeker ithalat hakkına sahiptir.
AB dışındaki bir fabrika, örneğin doğrudan tüketim için kahverengi şeker olarak ham şeker üretiyorsa, o zaman ton başına 419 € tarifenin tamamını öder. Brexit ile AB dışına çıkan Birleşik Krallık, bu tarife düzenlemesinin dışında kalmıştır. AB ve BK şeker açısından iki farklı Pazar haline gelmiştir. BK başta Avusturalya olmak üzere STA'larını imzalamıştır.
Dünya şeker üretiminde Türkiye'nin yeri neresidir?
Ülkemiz 2021/22 PY itibarıyla, Rusya, ABD, Almanya ve Fransa'nın ardından dünyanın pancar şekeri üreten 5 inci, Avrupa'nın ise 4 üncü büyük ülkesi olup, Dünya genelinde kamış ve pancardan şeker üreten ülkeler arasında 13 üncü sıradadır.
