Kodeks Alimentarius Komisyonu (CAC), 1960'lı yıllarda Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından ortaklaşa kurulmuş, merkezi Roma'da bulunan uluslararası bir kuruluştur. Günümüzde 188 ülke ve Avrupa Birliği komisyona üye olup, 240 kuruluş gözlemci statüsünde katılım sağlamaktadır. CAC'ın temel amacı, gıda ile ilgili uygulamaların sağlık ve teknoloji açısından standartlaştırılmasını sağlamak ve güvenilir gıda üretimi için küresel ölçekte referans olacak standartlar oluşturmaktır.
Bu standartlar, gıda güvenilirliğinin sağlanmasının yanı sıra ülkeler arasındaki gıda ticaretinde teknik engellerin önlenmesine de katkı sunmaktadır. 1994 yılında Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından yürürlüğe konulan Sağlık ve Bitki Sağlığı (SPS) ile Ticarette Teknik Engeller (TBT) Anlaşmaları, CAC tarafından belirlenen standartları uluslararası ticarette bağlayıcı bir referans olarak kabul etmiştir.
Türkiye, 1 Ekim 1963 tarihinde CAC'a üye olmuş ve komisyon çalışmalarına aktif katkı sunmaya devam etmektedir. Kodeks ile ilgili tüm koordinasyon faaliyetleri, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olup, Genel Müdürlük aynı zamanda Kodeks İrtibat Noktası olarak görev yapmaktadır. Bu kapsamda, CAC ile iletişimin sağlanması ve ulusal görüşlerin oluşturulmasına öncülük etmek amacıyla Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu ile iş birliği içinde çalışmalar yürütülmektedir.
Codex Trust Fund ve Türkiye'nin Katkısı
Codex Trust Fund (CTF), gelişmekte olan ülkelerin Kodeks toplantılarına etkin katılımını desteklemek ve kapasitelerini artırmak amacıyla oluşturulmuş bir fondur. Türkiye, bu çalışmalara aktif olarak destek vermekte ve uluslararası düzeyde gıda güvenilirliği politikalarına katkı sağlamaktadır.
Bu çerçevede, Kodeks Alimentarius Başkan Yardımcısı Dr. Betül VAZGEÇER, 19 Şubat'ta Kuzey Makedonya Gıda ve Veterinerlik Ajansı tarafından düzenlenen etkinliğe video konuşma ile katılım sağlamıştır. Etkinlikte, Türk Gıda Kodeksi mevzuatının oluşturulmasında gıda işletmecilerinin rolü ve önemi ele alınmıştır.
Etkinlik, gıda sektöründe faaliyet gösteren özel sektör temsilcilerinin Codex Alimentarius konusundaki farkındalığını artırmak amacıyla düzenlenmiş olup, uluslararası alanda önemli isimleri bir araya getirmiştir. Katılımcılar arasında şunlar yer almıştır:
- Mary Kenny, FAO Gıda Güvenliği ve Tüketici Koruma Yetkilisi
- Katerina Jonovska, Kuzey Makedonya Gıda ve Veterinerlik Otoritesi
- Dirk Lange, Codex ve Ticaret Uzmanı
- Frans Verstraete, Avrupa Komisyonu Temsilcisi
Söz konusu etkinlik, FAO, CTF ve Codex Alimentarius'un resmi web sitelerinde de duyurulmuştur. Daha fazla bilgi için aşağıdaki bağlantıları ziyaret edebilirsiniz:
🔗 https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/news-and-events/news-details/en/c/1734321/
🔗 https://www.who.int/initiatives/codex-trust-fund
🔗 https://www.fao.org/europe/news/detail/fao-and-the-food-and-veterinary-agency-of-north-macedonia-promote-codex-standards/en
Gıda güvenilirliği ve uluslararası standartlara uyum konusunda Türkiye'nin Codex Trust Fund çalışmalarına olan katkıları devam edecektir.